قارچ پوستی گربه یکی از مشکلاتی است که می‌تواند سلامت گربه شما را تهدید کند. عفونت قارچ گربه حتی می‌تواند به انسان و سایر حیوانات خانگی منتقل شود و به همین دلیل درمان آن بسیار اهمیت دارد. قارچ پوستی گربه می‌تواند سطح داخلی و خارجی پوست این حیوان را تحت تأثیر قرار دهد و باعث عفونت شدید گردد. بسیار مهم است افرادی که سرپرستی یک گربه را پذیرفته‌اند حتماً با قارچ پوستی گربه و انواع آن آشنا باشند تا بتوانند اقدامات لازم را در هنگام ابتلا گربه به این بیماری انجام دهند.
بیماری قارچ پوستی در گربه‌ها
قارچ پوستی در گربه‌ها یکی از شایع ترین بیماری‌های پوستی در گربه ها است که هم می‌تواند سطح پوست و هم لایه‌های داخلی پوست را تحت تأثیر قرار دهد. قارچ پوست به شکل طبیعی بر روی سطح پوست گربه زندگی می‌کند؛ اما برخی از قارچ‌ها هستند که می‌توانند کل بدن گربه را تحت تأثیر قرار دهند و به سلامت کلی گربه آسیب وارد کنند.
زمانی که سیستم ایمنی بدن گربه قوی باشد قارچ‌ها نمی‌توانند بدن این حیوان را تحت تأثیر قرار دهند؛ اما زمانی که سیستم ایمنی بدن به دلایل مختلفی همچون عفونت‌های قبلی، تغذیه نامناسب، بیماری‌های مزمن، استرس و... ضعیف می‌شود احتمال بروز قارچ پوستی نیز بالا می‌رود.
قارچ پوستی گربه یک ارگانیسم انگلی به شمار می‌رود که به طور معمول در خاک زندگی می‌کند و می‌تواند از طریق استشمام، بلعیدن، و از راه بریدگی‌ها یا خراش‌های باز به بدن حیوان راه پیدا کند. زمانی که قارچ وارد بدن گربه می‌شود با رشد خود به تولید هاگ می‌پردازد که باعث عفونت‌های موضعی یا عفونت‌هایی می‌شود که در کل بدن گربه گسترش می‌یابند.
شایع‌ترین بیماری‌های پوستی در گربه
پوست گربه یک محافظ حساس بین گربه و دنیای بیرون آن است. اگر این پوست دچار بیماری شود، مشکلات بسیار زیادی برای گربه شما پیش می‌آید. البته خوشبختانه تشخیص بیماری های پوستی گربه معمولا ساده است و قابل انجام است و از همین جهت هم اطمینان بیشتری برای درمان آنها وجود دارد. قارچ پوستی گربه نیز یکی از شایع ترین اختلالات پوستی گربه به حساب می‌آید که در این مقاله در خصوص درمان آن بیشتر می‌خوانیم.
علت ابتلا گربه به عفونت قارچی
موارد متعددی می‌توانند باعث شوند که گربه به انواع قارچ مبتلا شود که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن گربه
- تماس با حیوان مبتلا به قارچ
- وجود زخم یا خراش باز بر روی سطح بدن گربه
- تماس با مدفوع حیوان آلوده به قارچ
- بلعیدن خاک آلوده به قارچ و یا تماس با این نوع خاک
باید در نظر داشت بیشتر گربه‌هایی که در فضای آزاد زندگی می‌کنند به عفونت قارچی مبتلا می‌شوند و بسیاری از این گربه‌ها هیچگونه علائمی ندارند اما می‌توانند بیماری خود را به راحتی به انسان یا سایر حیوانات منتقل کنند.
علائم قارچ پوستی گربه
علائم قارچ پوستی با توجه به ضعیف یا شدید بودن این عفونت می‌تواند متنوع باشد. اگر عفونت سطحی باشد باعث ریزش مو، قرمزی، پوسته‌پوسته شدن، افزایش رنگ‌دانه و جوش (لکه‌های برآمده پوستی) می‌شود. در این وضعیت فولیکول‌های مویی که عفونی شده‌اند می‌توانند به راحتی دچار ریزش شوند.
در مراحلی که عفونت قارچی شدیدتر است بیماری می‌تواند باعث ایجاد توده‌هایی زیر پوست و آبسه شود؛ عفونت‌های باکتریایی ثانویه نیز شایع هستند.
بسیاری از عفونت‌های قارچی می‌توانند به بدن حمله کنند و باعث ایجاد یک بیماری سیستمیک شوند که بیشتر ریه‌ها و سیستم عصبی را درگیر می‌کند. اگر گربه شما عفونت قارچی داشته باشد، علائم این عفونت با توجه به نوع قارچ می‌تواند متفاوت باشد؛ اما برخی از شایع‌ترین علائم عفونت قارچی گربه به شرح زیر هستند:
- اشتهای ضعیف
- تب شدید
- عفونت‌های چشمی
- تشنج
- عفونت ریه
- ضایعات پوستی
- کاهش وزن
- فلج شدن
- کمبود انرژی
- عفونت‌های مثانه
- کوری
- کم‌خونی
- بی‌حالی
- اسهال
- مشکلات تنفسی
- ترشحات خونی از بینی
- ایجاد کیست
- سرفه‌های مداوم
- تورم زیر پل بینی
انواع عفونت قارچی گربه
عفونت قارچی انواع مختلفی دارد اما «درماتوفیتوز» شایع‌ترین عفونت قارچی پوست در گربه‌ها است. این عفونت‌های قارچی معمولاً «کرم حلقوی» نامیده می‌شوند. کرم حلقوی توسط یک کرم ایجاد نمی‌شود؛ بلکه توسط یک قارچ به وجود می‌آید. بر اثر این بیماری ریزش مو و پوسته‌پوسته شدن پوست رخ می‌دهد؛ هر چند بسیاری از گربه‌های مبتلا به این بیماری بدون عارضه پوستی و سایر الگوهای ریزش مو و پوسته‌پوسته شدن هستند.
از دیگر انواع قارچ‌هایی که می‌توانند گربه‌ها را تحت تأثیر قرار دهند موارد زیر هستند:
کریپتوکوکوزیس/ Cryptococcosis
این عارضه یک بیماری قارچی است که می‌تواند باعث مشکلات در سیستم تنفسی، سیستم عصبی، چشمی و پوستی شود. این قارچ از طریق خاک و مدفوع پرندگان به خصوص کبوتر قابل انتقال است.
کوکسیدیوئیدومیکوز/ Coccidioidomycosis
این عفونت را با نام «تب دره» یا «تب صحرایی» نیز می‌شناسند که بیشتر در مناطق خشک و نیمه خشک گربه‌ها را مبتلا می‌کند. این عفونت‌ها معمولاً پس از طوفان‌هایی با گردوغبار شدید، باران شدید، ساخت و ساز یا زلزله رخ می‌دهند. این عفونت می‌تواند باعث بیماری سیستمیک شود و با علائمی همچون ضایعات پوستی، ریزش مو، توده‌های بدخیم و زخم‌هایی با ترشح همراه باشد.
بلاستومیکوزیس /Blastomycosis
این عفونت قارچی بین انسان و دام مشترک است و باعث بیماری تنفسی و عصبی در گربه‌ها می‌شود که مهم‌ترین آن «پنومونی» است. همچنین این بیماری می‌تواند باعث ایجاد توده‌های پوستی و آبسه در گربه‌ها گردد. این بیماری نسبتاً نادر است و در مناطق خاصی از جهان ممکن است گربه‌ها را به خود مبتلا سازد.
کاندیدیازیس/Candidiasis
یک ارگانیسم قارچی است که به طور طبیعی روی پوست گربه زندگی می‌کند. این قارچ بر روی پوست و مخاط دهان گربه اثر می‌گذارد.
مخمر مالاسزیا/ Malassezia yeast
این مخمر باعث عفونت و التهاب در پوست گربه می‌شود و می‌تواند عامل درماتیت در این حیوانات باشد. به طور معمول این عفونت در گربه‌ها بسیار نادر است؛ زیرا پوست گربه در حالت عادی همچون یک مانع در برابر مخمرها عمل می‌کند. در صورتی که پوست گربه آسیب‌دیده باشد مخمرها می‌توانند در پوست نفوذ پیدا کنند و به آن آسیب بزنند. این مخمر می‌تواند باعث مشکلات پوستی در بخش‌های همچون پوست و گوش گربه شود.
اسپوروتریکوز جلدی/ Cutaneous sporotrichosis
این بیماری قارچی بین انسان و دام مشترک است. بر اثر آن توده‌هایی در زیر پوست به وجود می‌آید و زخم‌هایی با ترشحات خون و چرکی دیده می‌شود. مهم است که گربه پس از ابتلا به این بیماری به سرعت درمان شود و افراد در ارتباط با گربه نیز تحت درمان قرار بگیرند. این بیماری می‌تواند به شکل سیستمیک بدن گربه را تحت تأثیر قرار دهد و باعث آسیب به کبد، ریه‌ها و استخوان‌ها شود. به طور معمول گربه‌هایی که در فضای باز زندگی می‌کنند و در معرض انواع خار گیاهان، خاک آلوده و آسیب‌های مختلف هستند به این بیماری بیشتر مبتلا می‌شوند.
رینوسپوریدیوز/ Rhinosporidiosis
بر اثر این بیماری پوست و مجاری بینی تحت تأثیر قرار می‌گیرد. این بیماری باعث ایجاد توده‌ها یا پولیپ‌هایی بر روی پوست گربه می‌شود که باید با جراحی برداشته شوند.
فئوهیفومیکوزیس/ Phaeohyphomycosis
این بیماری باعث ایجاد توده‌های پوستی و زخم‌هایی با ترشح چرک در اطراف پنجه‌ها، گوش‌ها و صورت می‌شود. همچنین این بیماری می‌تواند به سیستم عصبی نیز آسیب وارد کند.
میستوما/ Mycetomas
این بیماری می‌تواند بر روی پوست و بافت‌های زیرین آن و حتی استخوان‌های گربه تأثیر بگذارد. بیماری میستوما با نام «پای مادورا» نیز شناخته می‌شود و بر اثر آن زخم‌های بزرگ بر روی پوست به وجود می‌آیند.
تشخیص قارچ پوستی گربه
زمانی که سرپرست گربه با علائم قارچ بر روی پوست گربه مواجه می‌شود باید او را حتماً نزد دامپزشک ببرد. دامپزشک با بررسی علائم پوستی می‌تواند به وجود عفونت قارچی مشکوک شود. برای تشخیص دقیق عفونت‌های قارچی و همچنین سایر بیماری‌های رایج مانند عفونت‌های باکتریایی یا انگلی که علائم مشابهی دارند پزشک از انواع آزمایش‌ها دیگر نیز می‌تواند استفاده کند. استفاده از نور ماورای‌بنفش در تشخیص، نمونه‌برداری از پوست و موی گربه و آزمایش خون از جمله آزمایشاتی هستند که پزشک از آنها استفاده می‌کند.
روش درمان عفونت قارچی در گربه
درمان عفونت قارچی در گربه با توجه به وضعیت آن تعیین می‌شود. در صورتی که عفونت قارچ گربه شدید نباشد مراقبت‌های خانگی پیشنهاد می‌شود تا قارچ به شکل خودبه‌خود درمان شود. اولین مورد در درمان قارچ گربه، استفاده از محصولات سلامتی گربه که رفع قارچ کمک می‌کنند مانند شامپوهای ضدقارچ است. سپس باید به کوتاه کردن موهای گربه، تعویض یا ضدعفونی کردن وسایل آرایشی و محل خواب گربه بپردازید.
اگر دامپزشک تشخیص دهد که قارچ پوستی گربه شدید است و با درمان‌های خانگی بهبود پیدا نمی‌کند روش‌های دیگری پیشنهاد می‌شود. اگر بخش درگیر پوست کوچک باشد دامپزشک کرم یا لوسیون‌های ضدقارچ را برای آن ناحیه تجویز می‌کند. در صورتی که بخش درگیر شده بزرگ باشد دامپزشک داروهای ضدقارچ خوراکی را که انواع مختلفی دارند برای درمان تجویز می‌کند.
طول درمان قارچ پوستی گربه حدود ۲ تا ۳ ماه طول می‌کشد و اگر قارچ پنجه و ناخن گربه را درگیر کرده باشد این زمان می‌تواند به ۶ تا ۱۲ ماه نیز برسد. نکته مهم این است که روند درمان زیر نظر دامپزشک به شکل کامل پیگیری و انجام شود تا قارچ به شکل کامل درمان گردد.
راههای پیشگیری از ابتلای گربه به عفونت قارچی
بسیار مهم است برای جلوگیری از ابتلای گربه به عفونت‌های قارچی با راههای پیشگیری از ابتلا گربه به این بیماری آشنا شد. از جمله این راه‌ها موارد زیر هستند:
- رعایت بهداشت دستشویی گربه: بسیار مهم است که به خاک گربه و نظافت روزانه آن توجه داشت.
- کوتاه کردن ناخن‌های گربه: به دلیل اینکه باکتری‌ها می‌توانند زیر ناخن‌های گربه جمع شوند باید ناخن‌های گربه را هر هفته کوتاه کرد.
- حمام کردن گربه: قارچ‌ها با پوست و موی گربه در تماس هستند و به همین دلیل هر چند ماه یک بار باید گربه با شامپوهای ضدعفونی‌کننده شسته شود.
- عدم تماس گربه با حیوانات دیگر: اگر از سلامت حیوانات دیگر در محیط اطراف خود اطمینان ندارید نباید اجازه دهید گربه با آنها تماس داشته باشد.
- چکاپ گربه: بررسی سلامت گربه توسط دامپزشک در بازه‌های زمانی مناسب پیشنهاد می‌شود تا به این ترتیب در صورت ابتلا گربه به قارچ هرچه سریع‌تر بیماری شناسایی شود و درمان آن آغاز گردد.
کلام پایانی
عفونت قارچی در گربه یکی از مشکلاتی است که می‌تواند این حیوانات را درگیر خود سازد و باعث مشکلات پوستی جدی در آنها شود. از طرفی عفونت قارچی گربه از آنجایی که در بسیاری موارد قابل انتقال به انسان است باید حتماً جدی گرفته شود. عفونت قارچی گربه انواع مختلفی دارد و درمان آن باید با توجه به شدت بیماری توسط دامپزشک تجویز شود. درمان کامل این بیماری بسیار اهمیت دارد و باید تا زمانی که جواب عفونت قارچی گربه منفی می‌شود پروسه درمان ادامه یابد.
منابع:
