پوست گربه به عنوان یک محافظ بین بدن حیوان و دنیای بیرون عمل میکند. اگر گربه بیماری پوستی داشته باشد، این محافظ میتواند مختل شود. پوست سیستم دفاعی بدن گربه را ضعیف میکند و در بسیاری از موارد باعث ایجاد ناراحتی شدید میشود. از آنجایی که پوست گربه یکی از معدود اندامهایی است که میتوانیم به راحتی با چشم غیرمسلح ببینیم، برای همین بیماری پوستی گربه به راحتی قابل تشخیص است. با این حال، صدها دلیل برای بیماری پوستی در گربهها وجود دارند؛ بنابراین تنها راه برای اطمینان بیشتر از این موضوع این است که گربه خود را نزد دامپزشک ببرید. در این مقاله به بررسی شایع ترین بیماری ها و احتلالات پوستی گربه اشاره میکنیم.
بیماری پوستی گربه: علائم و علل احتمالی
برآمدگی، بثورات پوستی، دلمه، لکه، اختلالات پوستی هستند. متأسفانه، نحوه نشان دادن یک بیماری پوستی خاص با علت اصلی آن دشوار است، به همین دلیل است که معمولاً دامپزشک برای تشخیص بیماری پوستی به بیش از یک علامت نیاز دارد. معمولاً آزمایشهای میکروسکوپی و آزمایشگاهی برای تعیین علت زمینهای بیماری پوست گربه انجام میشود.
با این حال، هنوز هم ایده خوبی است که خودتان به تنهایی از مشکل پوستی گربه خود عکس بگیرید و برای دامپزشکتان ارسال کنید. این تصاویر میتوانند حداقل در محدود کردن علت زمینهای بیماری پوست گربه شما مفید باشند. اگرچه دستیابی به یک تشخیص دقیق اغلب وقت گیر است، اما خوب خواهد بود که علائم گربه خود را کشف کنید تا دامپزشک بتواند درمان مناسب را تجویز کند. در ادامه برخی از شایع ترین بیماری های پوستی گربه آورده شدهاند:
ریزش مو
یکی از رایجترین و واضحترین علامت بیماری پوست گربه ریزش مو است. سرپرستان حیوان خانگی به سرعت متوجه میشوند که گربه آنها دچار یک یا دو لکه طاسی شده است. ریزش مو را میتوان به دو علامت متمایز تقسیم کرد که شامل طاسی و شکستگی مو است.
آلوپسی
آلوپسی به نازک شدن یا ریزش کامل مو در سطح فولیکول مو اشاره دارد. در مورد آلوپسی، اگر دست خود را روی ناحیه ریزش مو بکشید، معمولاً احساس صافی میکنید، زیرا موهای باقی مانده طبیعی هستند. آلوپسی میتواند نتیجه هر بیماری پوستی باشد. آلرژی، عفونت، هجوم انگل، اختلالات تغذیه ی، بیماری غدد درون ریز و حتی برخی سرطانها باعث آلوپسی هستند.
قارچ پوستی
از دیگر بیماری های پوستی شایع در گربه ها، قارچ پوستی است که میتواند هم سطح پوست و هم سطوح داخلی را هدف قرار دهد. همچنین این بیماری در صورت درمان نشدن میتواند کل پوست گربه را درگیر کند
باربرینگ
باربرینگ (شکستگی مو) نوعی نازک شدن مو است که ساقههای مو را به دو قسمت تقسیم میکند. اگر دست خود را روی ناحیه ریزش مو بکشید، به دلیل نوک تیز و زبری ساقه مو، احساس زبری میکنید. باربرینگ دارای علائم نا مشخص و پیچیده تری است. هنگامی که گربهها موهای خود را بیش از حد نظافت میکنند، این میتواند ناشی از خارش، درد یا استرس باشد. اگر علت باربرینگ خارش باشد، فهرست علل احتمالی بسیار شبیه به علل آلوپسی است. با این حال، بهتر است گربه خود را برای ریزش مو در ناحیه شکم به نزد دامپزشک بیاورید و انتظار تشخیص بیماری پوستی را داشته باشید.
درد در حفره شکمی ناشی از پانکراتیت، انسداد جسم خارجی، تومورها یا عفونتهای ادراری اغلب باعث میشود که گربهها در تلاشی بیهوده برای کاهش درد، اندامهای زیرین خود را لیس بزنند. باربرینگ در امتداد کمر میتواند ناشی از درد ستون فقرات باشد. باربرینگ همچنین میتواند ناشی از مسائل روانی باشد. در عوض، استرس میتواند باعث شود گربهها انواع تغییرات رفتاری از جمله نظافت زیادی موهای خود را انجام دهند.
آنچه برای یک گربه استرسزا است، میتواند بسیار خفیفتر از چیزی باشد که یک فرد آن را استرسزا میداند. حداقل یک مورد گزارش شده است که گربهای پس از تعویض تمام پردههای خانه، دچار عفونت ادراری ناشی از استرس شده است. بنابراین، اگر گربه خود را به دامپزشکی میآورید، مهم است که هر گونه تغییر بالقوه استرسزا در خانه، مانند حیوانات خانگی جدید یا هم اتاقیها، سر و صدای زیاد بیرون یا هر تغییر دیگری در مناظر و صداهای معمولی که گربه شما در خانه با آن مواجه میشوند را ذکر کنید.
خارش پوست
علامتی که اغلب با ریزش مو مرتبط است خارش پوست است. خارش زمانی رخ میدهد که پوست تحریک میشود؛ سپس مولکولهای پوست سیگنالهایی را به مغز ارسال میکنند و احساس خارش را القا خواهند کرد. اگرچه بسیاری از سرپرستان حیوان خانگی، غذای گربه خود را تغییر میدهند تا خارش را به حداقل برسانند، آلرژی غذایی تنها یک علت است در صورتی که 5 علت برای خارش پوست گربه وجود دارد. به همین دلیل بهتر است برای تشخیص صحیح به دامپزشک مراجعه کنید.
به دامپزشک خود اطلاع دهید که آیا وضعیت پوست گربه شما خارش دارد یا خیر؟ این کار میتواند به محدود کردن لیست علل احتمالی کمک کند. اگرچه شایع ترین بیماری های پوستی در گربهها عموماً خارش دارند، اما بیماری های پوستی بدون خارش شامل انواع خاصی از عفونتهای باکتریایی و قارچی، بیماری های خود ایمنی، اختلالات متابولیک و بیماری های غدد درون ریز میشوند. مانند باربرینگ مو، تشخیص اینکه آیا لیسیدن و خاراندن گربه به دلیل خارش یا درد است؛ دشوار است.
التهاب پوست ارزنی
درماتیت میلیاری یک نوع رایج از بیماری پوست گربه است که در آن برجستگیهای کوچک و دانهدار متعددی روی سطح پوست گربه ظاهر میشوند. درماتیت میلیاری که به دلیل شبیه بودن بافت پوست به دانه ارزن نامگذاری شده است، به عنوان یک علامت در نظر گرفته میشود؛ نه یک بیماری گربه خاص. شایعترین علت درماتیت میلیاری در گربهها حساسیت بیش از حد به نیش کک است. با این حال، عفونتهای باکتریایی، عفونتهای قارچی، سایر آلودگیهای انگلی، بیماری های خودایمنی و برخی سرطانها نیز از دلایل احتمالی هستند. سایر آلرژیها مانند واکنشهای نامطلوب غذایی یا آتوپی معمولاً باعث این علامت نیز میشوند.
دلمه زدن
دلمهها پوست زمانی که عاملی به پوست آسیب برساند و زخم ایجاد شود و خونریزی کند ایجاد میشوند. هنگامی که خون لخته میشود و زخم را میبندد، دلمه تشکیل میشود. خراشیدگی معمولاً به دلیل خاراندن در شرایط خارش پوست ایجاد میشود، در حالی که پوسته پوسته شدن میتواند به دلیل هر شرایطی که لایه محافظ را پاره کند ایجاد شود. بررسی میکروسکوپی سلولها یا مایع زیر پوسته گاهی برای دستیابی به تشخیص دقیق مفید است.
زخمهای پوستی
تشخیص انواع آسیبهای پوستی، ساییدگی، زخم، پارگی، سوراخ، آبسه، وظیفه دامپزشک شماست. از آنجایی که زخمهای باز شرایط ایده آل را برای باکتریها و سایر میکروبهای عفونی ایجاد میکنند، جلوگیری از دست زدن به زخم ضروری است. دامپزشک شما شاید در صورت امکان زخم را ببندد، اگرچه فقط زخمهای تازه را میتوان بخیه زد. پوشاندن زخم گاهی مفید است، اما بیشتر اوقات، این نوع بیماری های پوستی برای بهبود باز میمانند. دامپزشکان اغلب استفاده از یک محصول حاوی آنتی بیوتیک، ضد قارچ و ضد التهاب را توصیه میکنند. همیشه قبل از شروع درمان با دامپزشک خود مشورت کنید.
بثورات پوستی
راش اصطلاح بسیار گسترده دیگری است که میتواند هر چیزی از کهیر گرفته تا پوسچول تا کبودی را در بر گیرد. به طور کلی، مردم از اصطلاح راش برای توصیف بیماری های پوستی گربه که کمی برجسته و قرمز هستند و ناحیه متوسط تا بزرگی از پوست را در بر میگیرند، استفاده میکنند. بثورات معمولاً با التهاب همراه است که میتواند یک مشکل اولیه (مانند آلرژی) یا یک مشکل ثانویه (مانند عفونت) باشد. مانند زخمها، برای دامپزشک شما مهم است که هرگونه بثورات روی گربه شما را به صورت بصری بررسی کند. همچنین ممکن است قبل از انجام تشخیص و توصیه درمانی، انجام آزمایشات لازم باشند.
لکههای قرمز
مانند بثورات پوستی، لکههای قرمز در گربهها رایج هستند، اما نشان دهنده یک بیماری خاص نیست. با این حال در عوض میتواند ناشی از شرایط مختلف باشد. مانند همیشه، اگر گربه شما دارای لکههای قرمز باشد، احتمالاً آزمایش و بازرسی چشمی توسط دامپزشک شما برای دستیابی به تشخیص دقیق لازم است.
پوست خشک و شوره
شامپوهای دارویی اغلب میتوانند به کاهش خشکی پوست و شوره کمک کنند، اما برای تعیین علت باید گربه خود را معاینه کنید. در حالی که شوره سر گربه میتواند ناشی از بیماری های پوستی اولیه به ویژه عفونتها باشد، اما میتواند به دلایل ثانویه مشکلات دیگری مانند عدم تعادل تغذیه، چاقی، یا شرایطی باشد که باعث میشود گربه شما بیش از حد مریض شود.
پوست چرب
مانند شوره سر، موی چرب نیز وضعیتی است که والدین حیوانات خانگی را تشویق میکند تا دانش خود را در مورد مراقبت از موی انسان به گربهها منتقل کنند. وقتی موهایمان چرب به نظر میرسند؛ ما بیشتر دوش میگیریم تا چربی اضافی موهایمان را بشوییم. هنگامی که موهای گربه از نظر ظاهری چرب یا روغنی میشود، برخی از مراحل فرآیند تولید و حذف روغن مختل شده است.
خز چرب معمولاً در گربههای مبتلا به درماتیت میلیاری دیده میشود، اما همچنین میتواند تنها علامت آن باشد. مانند شوره سر، خزهای چرب عمدتاً میتوانند ناشی از بیماری پوستی باشند یا به علت مشکلات دیگر، به ویژه چاقی و اختلالات تیروئید باشند. در بسیاری از موارد، شامپوهای دارویی میتوانند کمک کننده باشند، اما برای تشخیص درست و تعیین بهترین روش درمانی انجام آزمایش نیاز است.
عفونتهای پوستی
اگرچه عفونتهای میکروبی را نمیتوان با چشم غیرمسلح دید، اما علائم زیر اغلب نشان دهنده عفونت پوست گربه است:
- درماتیت میلیاری (برجستگیهای کوچک و دانهدار)
- پوسچول (برجستگیهای کوچک پر از مایع)
- کلارتهای اپیدرمی (پوست پوسته پوسته ای که ناحیه ای از پوست قرمز یا تیره را احاطه کرده است)
- ترشحات زرد، سبز یا درشت پوست گربه
- شرایط پوستی با بوی قوی
پوست گربه که عفونی میشود؛ خیلی غیر طبیعی به نظر نمیرسد. دامپزشک شما ممکن است نیاز به نمونه برداری از سلولهای سطح پوست با یک تکه نوار شفاف داشته باشد تا ببیند آیا باکتری یا مخمر در سلولهای پوست وجود دارد یا خیر؟ اگر پاسخ روشنی دریافت نشد، ممکن است برای تشخیص دقیقتر، نیاز به بیوپسی نمونهبرداریهای بیشتر باشد. در گربهها، بیوپسی پوست با آرام بخشی یا بیهوشی عمومی به جای استفاده از بیحسی موضعی انجام میشود و به گربه اجازه میدهد هنگام نمونه برداری بیدار باشد. درمان شامل آنتی بیوتیکها یا داروهای ضد قارچی است که بسته به عفونت و محصولات موجود به صورت موضعی یا خوراکی داده میشود.
انگلهای پوستی
انگلها گربهها را دوست دارند. کنهها و سایر انگلهای خارجی میتوانند روی یا درون پوست گربه شما زندگی کنند و باعث ایجاد ناراحتی شوند. این انگلها بیماریهای ثانویه را گسترش میدهند، پاسخهای آلرژیک ایجاد میکنند و به طور بالقوه انسانها را نیز آلوده میکنند. گاهی ممکن است یکی از این انگلها را با چشم غیرمسلح ببینید. اغلب شما فقط متوجه خاراندن متناوب گربه خود میشوید یا ممکن است بثورات پوستی یا برآمدگی در پشت گربه خودببینید.
از آنجایی که بسیاری از گربهها فقط در داخل خانه زندگی میکنند؛ سرپرستان حیوان خانگی میتوانند کاملاً شک داشته باشند که عفونت انگلی علت علائم گربه آنهاست یا عامل دیگری دخیل است. هجوم انگل یکی از شایع ترین علل بیماری پوستی در گربهها است، بنابراین همیشه ایده خوبی است که گربه خود را به محض مشکوک شدن به بیماری پوستی نزد دامپزشک ببرید. دامپزشک شما میتواند علاوه بر آزمایش کردن، بازرسی بصری دقیقتری را انجام دهد. درمان عفونتهای انگلی به طور کلی ساده است، اما رسیدگی به نظافت گربه میتواند راه پیشگیرانه بهتری باشد.
برجستگیها، تودهها و تومورها
خبر خوب برای صاحبان گربه این است که برخلاف سگها، بدن گربهها معمولاً پس از سن خاصی به کارخانههای تومور پوستی تبدیل نمیشود. در حالی که سگ سالمندان پر از تگهای پوستی، تومورهای چرب نرم و زگیل است، پوست گربه مستعد رشد این مشکلات نیست. بنابراین، هنگامی که متوجه رشد تودههایی روی پوست گربه خود شدید، توصیه میشود به نزد دامپزشک بروید.
برای تشخیص دقیق آزمایش میکروسکوپی اغلب توصیه میشود. جمع آوری سلولها از رشد توده با یک آسپیره با سوزن ظریف (FNA) و بررسی آنها در زیر میکروسکوپ (سیتولوژی) اولین قدم مهم در تصمیم گیری برای درمان این مشکل پوستی است. گاهی اوقات، توده باید برداشته شود و برای بیوپسی فرستاده شود، جایی که آسیب شناس دقیقاً علت توده را بررسی میکند. سپس آنها میتوانند درمان مناسب راتعیین کنند. در گربههای ماده مسنتر، تودههای سفت زیر پوست شکم باید فوراً برای بررسی تومورهای پستانی بررسی شوند.
سوالاتی که دامپزشک شما در مورد وضعیت پوستی گربه خواهد پرسید؟
دادن تاریخچه کامل از سلامتی گربه به دامپزشک برای بازگرداندن پوست حیوان خانگی به حالت طبیعی بسیار مهم است. در ادامه چند سوال مهم وجود دارند که هنگام مراجعه به دامپزشک باید آماده پاسخگویی به آنها باشید:
- اولین بار چه زمانی متوجه وضعیت پوست گربه خود شدید؟
- آیا مشکل با گذشت زمان بدتر میشود یا بهتر میشود یا تقریباً همین طور است؟
- آیا مشکل پوست هر سال در زمان خاصی عود میکند؟
- آیا درمانهای خانگی را امتحان کردهاید؟
- آیا گربه شما از کک و کنه پیشگیری میکند؟
- آیا گربه شما دارویی مصرف میکند؟
- گربه شما چه غذایی میخورد؟
- آیا گربه شما در داخل یا خارج از خانه، فقط در داخل خانه یا فقط در فضای باز است؟
- آیا گربه شما تا به حال در فضای باز بوده است؟
- آیا منابع استرس در محیط گربه شما وجود دارند (حتی یک تغییر جزئی در خانه)؟
- آیا گربه شما بیماری مزمنی دارد؟ (حتی اگر فکر میکنید در پرونده او وجود دارد، یادآوری دامپزشک در زمان ملاقات ضرری ندارد.)
- آیا عواملی وجود دارند که به نظر میرسد وضعیت پوست گربه شما را بدتر کنند؟
- آیا گربه با شما به نقاط دیگر کشور یا جهان سفر کرده است؟
چگونه از بیماری پوستی گربه جلوگیری کنیم؟
در ادامه چند راه وجود دارند که میتوانید به حمایت از سلامت پوستی گربه خود انجام دهید:
به گربه غذای باکیفیت بدهید
اولین قدم در حفظ سلامت پوست گربه این است که از دامپزشک خود بخواهید یک غذای گربه با کیفیت بالا را توصیه کند. رژیمهای غذایی بیکیفیت اغلب منجر به پوست بی کیفیت و پوشش موی کدر میشوند.
وزن مناسب گربه خود را تعیین کنید
نگه داشتن گربه در یک وضعیت بدن مناسب، به این معنی است که حیوان وزن کم یا اضافه وزن نداشته باشد. اضافه وزن یا کمبود وزن میتواند مشکلات پوستی را بیشتر کند. حفظ وزن مناسب به سن و شرایط حیوان بستگی دارد.
از کنترل کک استفاده کنید
پیشگیری از کک و کنه حتی در گربههای خانگی بسیار مهم است و لازم است تا برای خرید وسایل بهداشتی گربه اقدام کنید. نظافت مدام میتواند راهکار اصلی باشد. شما باید موهای حیوان را هفتهای دو تا سه بار شانه بزنید. حیوان را ماهی یک بار حمام ببرید و بدنش را مدام بازدید کنید تا هرگونه مشکل پوستی را به سرعت تشخیص دهید.
سطوح استرس گربه خود را مدیریت کنید
به حداقل رساندن استرس برای گربه شما میتواند خطر مشکلات پوستی مانند نظافت بیش از حد را به حداقل برساند. دامپزشک معمولا محصولات کاهش دهنده استرس مانند پخش کنندههای فرمون گربه توصیه میکند.
کلام آخر
بیماری ها و اختلالات پوستی گربه را میتوان با درمان مناسب بهبود بخشید. با این حال، ابتدا باید تشخیص درست توسط دامپزشک انجام شده و سپس درمان مناسب تجویز شود. برای شما نیز مهم است گربه خود را مدام معاینه کنید و ببینید آیا مشکل پوستی دارد یا خیر؟گاهی اوقات رفتار حیوان میتواند نشان دهنده یک مشکل جدی باشد، پس مهم است هر گونه رفتار غیرعادی را بررسی کنید.
منابع :