تغذیه سگ نقش مهمی در سلامتی این حیوان دارد و می‌تواند حتی باعث کوتاهی یا افزایش طول عمر سگ شود. بسیار مهم است افراد در هنگام به سرپرستی گرفتن سگ حتماً با نکات اصولی در مورد تغذیه سگ‌ها آشنا باشند تا با تدارک دیدن یک رژیم غذایی سالم به حفظ سلامت سگ خود کمک کنند. غذای سگ به صورت کلی به دو نوع غذای خانگی و تجاری تقسیم می‌شود که هر کدام از این غذاها ویژگی‌های خاص خود را دارند و باید با توجه به این ویژگی‌ها و نیازهای سگ آنها را انتخاب کرد. در این مقاله به شکل کامل به تغذیه سگ خواهیم پرداخت.
غذای مناسب برای سگ‌ها
یکی از اولین سؤالاتی که ممکن است به ذهن سرپرست سگ در هنگام انتخاب غذا برسد این است که غذای مناسب برای سگ چیست. سگ‌ها به طیف گسترده‌ای از مواد غذایی نیاز دارند؛ این مواد مغذی هم می‌تواند از غذای خانگی و هم از غذای تجاری به دست آید.
غذای مناسب برای سگ‌ها باید شامل مواد مغذی زیر باشد:
- پروتئین‌ها: پروتئین‌ها برای ساخت و ترمیم بافت‌ها، تولید آنزیم‌ها و هورمون‌ها، و تأمین انرژی ضروری هستند. از منابع خوب پروتئین می‌توان به گوشت، مرغ، ماهی، تخم‌مرغ و محصولات لبنی اشاره کرد.
- چربی‌ها: چربی‌ها منبع اصلی انرژی برای سگ‌ها هستند و به جذب ویتامین‌های محلول در چربی (A، D، E و K) کمک می‌کنند. چربی‌ها همچنین در سلامت پوست و مو مؤثر هستند و به همین دلیل تأمین آنها اهمیت دارد. روغن ماهی، چربی حیوانی و روغن‌های گیاهی منابع خوبی از چربی هستند.
- کربوهیدرات‌ها: کربوهیدرات‌ها نیز منبع مهمی برای انرژی هستند و باید در مقدار متناسب مصرف شوند. برنج، جو، سیب‌زمینی و سبزی‌ها منابع خوبی از کربوهیدرات‌ها هستند.
- ویتامین‌ها و مواد معدنی: ویتامین‌ها و مواد معدنی برای بسیاری از فرایندهای بیوشیمیایی بدن ضروری هستند. ویتامین‌های A، D، E، K، C و گروه B و مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر، پتاسیم و آهن باید به مقدار مناسب در غذای سگ وجود داشته باشند.
- فیبر: فیبر به گوارش سالم کمک می‌کند و می‌تواند از بروز مشکلات گوارشی مانند یبوست جلوگیری کند. سبزی‌ها و غلات منابع خوبی از فیبر هستند.
- آب: آب حیاتی‌ترین ماده برای بدن سگ است و همیشه باید در دسترس باشد. کمبود آب می‌تواند به مشکلات جدی سلامتی منجر شود.
انتخاب غذای مناسب برای سگ بستگی به عوامل مختلفی مانند سن، وزن، سطح فعالیت، وضعیت سلامتی و نژاد سگ دارد و به همین دلیل پیشنهاد می‌شود پیش از خرید هر غذایی با دامپزشک در این رابطه مشورت کرد.
انواع مختلف غذای سگ
غذای سگ به صورت کلی به دو نوع غذای خانگی و غذای تجاری تقسیم می‌شود:
غذای خانگی سگ
غذای خانگی سگ به انواعی از غذاها گفته می‌شود که افراد می‌توانند با ترکیب مواد مغذی سالم موجود در خانه آن را تهیه کنند. غذای خانگی سگ می‌تواند یک گزینه سالم و مغذی برای سگ شما باشد به شرطی که به درستی تهیه و توازن مواد مغذی در آن رعایت شود.
اجزای اصلی غذای خانگی سگ
برای تهیه یک غذای خانگی سگ مناسب باید مواد مغذی زیر از مواد غذایی مختلف تأمین شود:
- پروتئین: برای اینکه غذای خانگی سگ حاوی پروتئین مناسبی باشد باید از منابعی همچون گوشت مرغ، گوشت گاو، گوشت گوسفند، ماهی و تخم‌مرغ در تهیه غذا استفاده کرد. پروتئین باید ۴۰ تا ۵۰ درصد غذای روزانه سگ باشد.
- کربوهیدرات: برنج قهوه‌ای، جو دوسر، سیب‌زمینی و ماکارونی منبع غنی کربوهیدرات هستند و باید حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد غذای روزانه سگ را به خود اختصاص دهند.
- سبزی‌ها: از سبزی‌هایی مانند هویج، نخودفرنگی، کدوسبز و اسفناج می‌توان در تغذیه سگ استفاده کرد که باید حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد از غذای روزانه سگ را به خود اختصاص دهند.
- چربی‌ها: چربی مورد نیاز غذای سگ را می‌توان در حد چند قاشق غذاخوری از موادی همچون روغن ماهی، روغن زیتون و چربی‌های موجود در گوشت تأمین کرد.
- ویتامین‌ها و مواد معدنی: بسیاری از مواد مغذی نام برده حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند؛ اما برای اطمینان می‌توان با دامپزشک جهت خرید مکمل مخصوص سگ مشورت کرد.
غذای تجاری سگ
غذای تجاری سگ به دو دسته غذای خشک و غذای تر سگ تقسیم می‌شود:
غذای خشک سگ
غذای خشک سگ یا «کیبل» یکی از رایج‌ترین و محبوب‌ترین انواع غذای سگ است که به صورت خشک و بدون نیاز به نگهداری در یخچال تهیه و عرضه می‌شود. این نوع غذا به دلیل ماندگاری بالا، سهولت در استفاده و حمل‌ونقل، و همچنین تأمین نیازهای غذایی سگ یکی از غذاهای محبوب سگ به شمار می‌رود. این غذا ترکیب کاملی از پروتئین، کربوهیدرات، چربی‌ها، فیبر، مواد معدنی و ویتامین‌ها است و می‌تواند به شکل کاملی نیازهای غذایی سگ را تأمین کند.
غذای مرطوب سگ
غذای مرطوب سگ یکی از انواع غذاهای تجاری سگ است که رطوبت بالایی دارد. این غذا حاوی ۶۰ تا ۸۴ رطوبت است و از مخلوط گوشت حیوانات یا پرندگان به علاوه سبزی‌ها و آب تهیه می‌شود. این غذا به دلیل رطوبت بالای خود غذایی بسیار لذیذ برای سگ‌ها به شمار می‌رود.
غذای خشک و تر سگ چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند؟
غذای خشک و تر سگ به شکل‌های مختلف با یکدیگر متفاوت‌اند. از جمله این تفاوت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
محتوای آب
غذای خشک محتوای آب پایینی دارد (حدود 10-12 درصد). این غذا به صورت قطعات خشک و کوچک (کیبل) عرضه می‌شود. غذای تر حاوی آب بالایی است (حدود 70-80 درصد). این غذا به صورت کنسرو شده یا در بسته‌بندی‌های خاص عرضه می‌شود و بافت نرم‌تری دارد.
ماندگاری
غذای خشک ماندگاری بیشتری دارد و می‌توان آن را برای مدت طولانی در دمای اتاق نگهداری کرد. پس از باز کردن بسته‌بندی غذای خشک مشکلی برای ماندگاری غذا ایجاد نمی‌شود. غذای تر پس از باز کردن بسته‌بندی، باید در یخچال نگهداری شود و سریعاً مصرف شود؛ زیرا ماندگاری کمتری دارد.
هیدراتاسیون
غذای خشک به دلیل محتوای آب پایین، نمی‌تواند نیازهای آبی سگ را تأمین کند و سگ باید آب بیشتری بنوشد. غذای تر به دلیل محتوای آب بالا، به هیدراتاسیون بهتر سگ کمک می‌کند. این ویژگی به خصوص برای سگ‌هایی که به اندازه کافی آب نمی‌نوشند بسیار مفید است.
طعم و مزه
غذای خشک معمولاً طعم و بوی کمتری دارد و ممکن است برای برخی سگ‌ها جذاب نباشد. غذای تر طعم و بوی قوی‌تر دارد و معمولاً برای سگ‌ها جذاب‌تر است.
قیمت
غذای خشک معمولاً قیمت کمتری نسبت به غذای تر دارد و به‌صرفه‌تر است. غذای تر به طور کلی گران‌تر است؛ به خصوص اگر از برندهایی با کیفیت بالا باشد.
سلامت دندان
جویدن غذای خشک می‌تواند به کاهش تشکیل پلاک و جرم دندان و به سلامت دندان‌های سگ کمک کند. غذای تر به دلیل بافت نرم ممکن است باعث افزایش تشکیل پلاک شود.
سهولت در استفاده و نگهداری
غذای خشک نگهداری و سرو آسان‌تر دارد و می‌توان آن را در فضای آزاد قرار داد. غذای تر پس از باز کردن بسته‌بندی باید حتماً مصرف شود و یا آن را در صورت باقی‌ماندن به یخچال منتقل کرد.
محتوای تغذیه‌ای
غذای خشک ممکن است دارای مواد افزودنی و نگهدارنده بیشتری باشد؛ اما به دلیل تراکم بالا می‌تواند انرژی و مواد مغذی مورد نیاز سگ را تأمین کند. غذای تر معمولاً از مواد طبیعی‌تر تهیه می‌شود و پروتئین‌های باکیفیت‌تری دارد؛ اما ممکن است کالری کمتری داشته باشد.
نحوه خرید غذای خوب برای سگ
برای اینکه افراد بتوانند یک غذای مناسب را برای سگ خود خریداری کنند باید نکات مهم زیر را در نظر بگیرند:
درک نیازهای غذایی سگ
درک نیازهای سگ به چند قسمت زیر تقسیم می‌شود:
- سن و مرحله زندگی: توله سگ‌ها، سگ‌های بالغ و سگ‌های مسن نیازهای غذایی متفاوتی دارند. انتخاب غذایی که با مرحله زندگی سگ شما سازگار باشد بسیار مهم است.
- اندازه و نژاد: برخی برندها غذاهای مخصوص نژادهای کوچک، متوسط و بزرگ را تولید کرده‌اند و باید بر اساس نژاد و نوع سگ دست به خریدشان زد.
- سطح فعالیت: سگ‌های فعال و پرتحرک نیاز به کالری و پروتئین بیشتری دارند.
- وضعیت سلامتی: اگر سگ شما مشکلات سلامتی خاصی دارد (مثل حساسیت‌های غذایی، مشکلات گوارشی، بیماری‌های قلبی یا دیابت) باید غذایی مناسب با نیازهای ویژه او انتخاب کرد.
بررسی ترکیبات محصول
همانطور که گفته شد یک غذای مناسب برای سگ باید حاوی پروتئین‌های باکیفیت، کربوهیدرات‌ها، فیبر، چربی‌های سالم، ویتامین‌ها و مواد معدنی باشد. همچنین در این محصولات نباید مواد نگهدارنده و افزودنی‌های مضر استفاده شود.
انتخاب برند معتبر
بسیار مهم است غذای سگ از برندهایی خریداری شود که از اعتبار بالایی در بازار برخوردارند. برندهای معتبر استانداردهای بالایی را در تولید محصولات خود در نظر می‌گیرند و همین مسئله باعث می‌شود غذای سگ آنها از کیفیت بالایی برخوردار باشد.
با توجه به نکات گفته شده می‌توان یک غذای خوب را برای سگ خریداری کرد.
مواد غذایی مورد نیاز سگ
همانطور که به شکل کامل توضیح داده شد سگ‌ها روزانه به مواد مغذی زیر نیاز دارند:
- پروتئین‌های باکیفیت
- کربوهیدرات‌ها
- فیبر
- چربی‌های سالم
- ویتامین‌ها و مواد معدنی
مواد غذایی مضر برای سگ
همانطور که بسیاری از مواد غذایی برای سگ‌ها مفید هستند برخی از مواد غذایی نباید در رژیم سگ قرار بگیرند. از جمله مواد غذایی مضر برای سگ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- شکلات
- انگور و کشمش
- پیاز و سیر
- الکل
- آووکادو
- کافئین
- انواع مغزهای آجیلی
- شیر و لبنیات
- خمیر خام
- شکر و شیرینی‌های مصنوعی (به خصوص زایلیتول)
- هسته و تخم میوه‌ها (مانند هلو، آلو، گیلاس)
مقدار غذای مورد نیاز سگ در روز چقدر است؟
مقدار غذای مورد نیاز سگ در روز به عوامل مختلفی همچون سن، وزن، سطح فعالیت، نژاد و وضعیت سلامتی سگ بستگی دارد. به شکل کلی می‌توان تقسیم‌بندی‌های زیر را در هنگام تعیین مقدار غذای سگ در نظر گرفت:
بر اساس وزن و اندازه سگ
مقدار غذای روزانه به طور معمول بر اساس وزن سگ تعیین می‌شود. برای سگ‌های بالغ معمولاً از جدول‌های تغذیه که روی بسته‌بندی غذای سگ قرار دارد استفاده می‌شود. این جدول‌ها معمولاً مقدار غذای توصیه‌شده را بر اساس وزن سگ تعیین کرده‌اند.
بر اساس سن و مرحله زندگی
بر اساس دوره سنی سگ نیز می‌توان میزان غذای سگ را در نظر گرفت:
- توله سگ‌ها (تا یک سالگی): توله سگ‌ها به انرژی و مواد مغذی بیشتری نسبت به سگ‌های بالغ نیاز دارند. معمولاً توله سگ‌ها باید چندین وعده در روز تغذیه شوند.
- سگ‌های بالغ (۱ تا ۷ سال): سگ‌های بالغ به میزان متعادل‌تری از غذا نیاز دارند و معمولاً دو وعده غذایی در روز برای آنها کافی است.
- • سگ‌های مسن (۷ سال به بالا): سگ‌های مسن ممکن است نیاز به کالری کمتری داشته باشند، اما همچنان به تغذیه متعادل و با کیفیت نیاز دارند.
بر اساس سطح فعالیت
سطح فعالیت نیز نقش مهمی در تعیین میزان غذای سگ دارد:
- سگ‌های پرتحرک و فعال: سگ‌هایی که فعالیت بالایی دارند (مثلاً سگ‌های کار، سگ‌های ورزشی) به کالری و مواد مغذی بیشتری نیاز دارند.
- سگ‌های کم‌تحرک: سگ‌هایی که فعالیت کمی دارند، باید غذای کمتری مصرف کنند تا از افزایش وزن آنها جلوگیری شود.
وضعیت بدنی و سلامت
توجه به وضعیت بدنی و سلامت سگ نیز نقش مهمی در مقدار غذا دارد:
- وزن ایدئال: اگر سگ شما وزن ایدئال خود را دارد می‌توان از جدول‌های تغذیه توصیه‌شده روی بسته‌بندی غذای سگ استفاده کرد.
- اضافه وزن: اگر سگ شما اضافه وزن دارد، باید با کاهش مقدار غذای روزانه و افزایش فعالیت بدنی، او را به وزن ایده آل برسانید.
- کمبود وزن: اگر سگ شما کمبود وزن دارد، باید مقدار غذای روزانه او را افزایش دهید و از دامپزشک کمک بخواهید.
- برای تعیین دقیق‌تر میزان غذای مورد نیاز سگ در طول روز بهتر است با دامپزشک مشورت شود تا میزان غذای متعادل در اختیار سگ قرار گیرد.
کلام پایانی
بسیار مهم است که افراد در هنگام نگهداری از سگ حتماً در مورد تغذیه سگ اطلاعات کافی داشته باشند. تغذیه سگ نقش مهمی در سلامت این حیوان ایفا می‌کند و با یک تغذیه مناسب است که سگ می‌تواند با انرژی مناسب به فعالیت روزانه بپردازد و سلامت بدنی‌اش حفظ شود. نکات بسیار مهمی باید در تغذیه سگ در نظر گرفته شود. با رعایت این نکات است که می‌توان یک رژیم متعادل را برای سگ تهیه کرد و به حفظ سلامت این حیوان کمک نمود.
منابع:
