همان‌طور که تغذیه می‌تواند نقش مهمی را در سلامت جسم و روح انسان‌ها داشته باشد در سلامت سگ‌ها و عمر طولانی آنها نیز نقش مؤثری دارد. سگ‌ها برای زندگی سالم نیاز به یک رژیم غذایی متعادل دارند. اینکه رژیم غذایی سگ باید حاوی چه مواد مغذی باشد و سگ در دوره‌های مختلف به چه میزان غذا در طول روز نیاز دارد از نکات قابل‌توجهی است که در این مقاله به آنها خواهیم پرداخت.
مواد غذایی مورد نیاز سگ چیست؟
برای فراهم کردن یک رژیم غذایی مناسب برای سگ بسیار مهم است که در ابتدا بدانید چه موادی در رژیم غذایی سگ باید وجود داشته باشند. از جمله مواد مغذی که سگ‌ها در رژیم خود نیاز دارند موارد زیر هستند:
پروتئین
پروتئین از جمله مواد مغذی است که نقش مهمی در رشد، ترمیم بافت و سلامت کلی سگ دارد. مصرف پروتئین از این جهت اهمیت دارد که سگ‌ها به ۱۰ نوع اسیدآمینه نیاز دارند که در بدن آنها تولید نمیشود اما از پروتئین رژیم غذایی قابل دریافت است. غذاهای حیوانی مانند گوشت، ماهی و تخم مرغ منابع غنی از این اسیدهای آمینه حیاتی هستند.
کربوهیدرات‌ها
کربوهیدرات‌ها که به دو شکل کربوهیدرات‌های ساده (قند) و کربوهیدرات‌های پیچیده (فیبر و نشاسته) در طبیعت وجود دارند باید تا اندازه متعادلی در رژیم غذایی سگ وجود داشته باشند. کربوهیدرات‌ها به طور معمول با فیبرهایی همراه هستند که نقش مهمی در هضم غذا دارند. مواد غذایی همچون غلات کامل، سبزی‌ها و حبوباتی مانند نخود و لوبیا سرشار از کربوهیدرات هستند.
چربی‌ها
چربی‌ها منبع سوخت هستند و همچنین نقش مهمی در ساخت سلول‌ها و جذب مواد مغذی مورد نیاز دارند. چربی‌ها همچنین حاوی اسیدهای چرب ضروری هستند که برای بسیاری از عملکردهای بدن از جمله سلامت مغز و سیستم ایمنی لازم است. از آنجایی که سگ نمی‌تواند اسیدهای چرب خاص را بسازد باید آنها را از منابع غذایی مانند روغن ماهی و بذر کتان دریافت کند.
ویتامین‌ها
ویتامین‌ها به تولید انرژی، لخته شدن خون و قوی نگه داشتن استخوان‌ها کمک میکنند. ویتامین‌ها انواع مختلفی همچون ویتامین‌های محلول در چربی (A، D، E و K) و ویتامین‌های محلول در آب (B-complex و C) دارند که بدن سگ به آنها بسیار نیاز دارد. بیشتر ویتامین‌ها از یک رژیم غذایی متعادل به دست می‌آیند؛ اما گاهی اوقات ویتامین‌های بیشتری در سنین خاص یا شرایط سلامتی مورد نیاز هستند.
مواد معدنی
سگ‌ها برای داشتن استخوان‌های قوی، حفظ سلامت اعصاب و ماهیچه‌ها به مواد معدنی نیاز دارند. کلسیم و فسفر از جمله این موادند که باید حتماً در بدن سگ تأمین باشند. معمولاً یک رژیم غذایی متعادل مواد معدنی کافی را به بدن می‌دهد؛ اما گاهی اوقات ممکن است برای شرایط خاص نیاز به مواد معدنی بیشتری باشد.
چه غذاهایی به سگمان بدهیم؟
شاید دغدغه بسیاری از افراد که به تازگی از یک سگ مراقبت میکنند این باشد که چه غذایی باید به سگ بدهیم. سگ‌ها می‌توانند از دو دسته غذای خانگی و تجاری استفاده کنند:
غذای خانگی سگ
غذای خانگی سگ به غذایی گفته می‌شود که به طور معمول از مواد خام و طبیعی تهیه می‌شود. در واقع در غذای خانگی سگ افراد از موادی همچون گوشت، مرغ، ماهی، سبزی‌ها، میوه‌ها، آفتاب‌گردان، برنج و سایر مواد مغذی استفاده میکنند تا یک غذای باکیفیت خانگی را به سگ خود ارائه دهند. غذای خانگی سگ باید بتواند مواد مغذی همچون پروتئین، کربوهیدرات، فیبر، چربی، ویتامین‌ها و مواد معدنی را در اختیار بدن سگ قرار دهد. برای تأمین این مواد مغذی میتوان از مواد غذایی زیر استفاده کرد:
- گوشت مرغ، گوشت گوسفند، ماهی، بوقلمون، جگر و دل برای تأمین پروتئین
- میوه‌ها و سبزی‌ها مانند سیب، هویج، کدوحلوایی، لوبیاسبز، کلم‌بروکلی و اسفناج برای تأمین ویتامین‌ها و مواد معدنی
- تخم‌مرغ و ماهی سالمون برای تأمین اسیدهای چرب
- برنج سفید و قهوه‌ای، سیب‌زمینی، ذرت و جو برای تأمین کربوهیدرات
غذای تجاری سگ
غذای تجاری سگ یکی از بهترین غذاهاست که میتوان در رژیم غذایی سگ استفاده کرد. غذای تجاری سگ به دو شکل غذای خشک و غذای مرطوب به فروش می‌رسد. ازآنجاکه ترکیب متعادلی از مواد مغذی در غذای تجاری سگ استفاده می‌شود این غذا می‌تواند یک رژیم متعادل را به سگ ارائه دهد:
- غذای خشک سگ: غذای خشک سگ از ترکیب مواد مغذی همچون گوشت، غلات، سبزی‌ها و مواد معدنی به تولید می‌رسد. این مواد پس از ترکیب با یکدیگر در قالب‌های مخصوصی جهت فرم دهی قرار می‌گیرند و در نهایت به شکل بیسکویت‌های کوچک خشکی به بازار عرضه میشوند. این غذا به دلیل نگهداری ساده و ماندگاری بالاتر در رژیم غذایی سگ بسیار استفاده می‌شود.
- غذای مرطوب سگ: غذای مرطوب سگ یا غذای کنسروی یکی از غذاهای لذیذ برای سگ‌هاست که رطوبت بسیار بالایی دارد و بافت نرم آن باعث می‌شود بسیار مورد علاقه سگ‌ها باشد.
غذاهای نام برده مهم‌ترین غذاهایی هستند که میتوان در رژیم غذایی سگ استفاده کرد. از آنجایی که تهیه غذاهایی با درصد متعادلی از پروتئین، کربوهیدرات، چربی، ویتامین‌ها و مواد معدنی به شکل خانگی سخت است به افراد پیشنهاد می‌شود از غذاهای تجاری که ترکیب متعادلی از مواد مورد نیاز سگ را دارند استفاده کرد.
رژیم غذایی مناسب بر اساس سن سگ
یکی از نکات بسیار مهم در تغذیه مناسب سگ فراهم کردن تغذیه‌ای با توجه به سن سگ است. در ادامه به تغذیه سگ در سنین مختلف به شکل کامل می‌پردازیم:
از بدو تولد تا ۶ هفتگی
سگ‌ها از زمانی که به دنیا می‌آیند تا حدود یک ماهگی باید از شیر مادر یا شیر خشک مخصوص توله سگ استفاده کنند. پس از گذشت یک ماه میتوان غذاهای نرم قابل هضم را به رژیم غذایی آنها استفاده اضافه کرد. این تغذیه می‌تواند تا ۶ هفتگی توله سگ ادامه داشته باشد.
تغذیه توله سگ از ۶ هفتگی تا 12 هفتگی
در ۶ هفتگی توله سگ مصرف شیر مادر به حداقل می‌رسد و میتوان از حدود دو ماهگی ترکیبی از غذاهای مایع و آبکی و غذاهای جامد و گوشتی را در اختیار سگ قرار داد.
تغذیه توله سگ در ۱۲ هفتگی
سه ماهگی سن ورود توله سگ به دوره جوانی است. در این دوران میتوان از مواد غذایی مختلفی در تغذیه سگ استفاده کرد؛ اما باید این غذاها کاملاً پخته و مناسب گوارش سگ باشند. با اینکه در سه ماهگی فک سگ قدرت جویدن خوبی دارد؛ اما همچنان نباید استخوان‌های ریز و سفت یا بیسکویت‌های بسیار سفت را در اختیار آنها قرار داد.
تغذیه توله سگ تا ۱۲ ماهگی
در این دوره با توجه به وضعیت فک و آرواره سگ میتوان مواد غذایی مختلفی را در اختیار آنها قرار داد. در این دوران سگ می‌تواند از تنوع بالایی از مواد غذایی تجاری یا خانگی در رژیم غذایی خود استفاده کند. انواع گوشت، سبزی‌ها، میوه‌ها و غذاهای تجاری مخصوص این سن سگ از مواردی هستند که میتوان در غذای توله سگ استفاده کرد.
سگ بالغ
غذایی که در این دوران باید به سگ داد باید حاوی پروتئین، کربوهیدرات، چربی‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی باشد. میزان این مواد باید در حدی باشد که مواد مغذی لازم را در بدن سگ تأمین کند؛ اما باعث اضافه وزن سگ نشود. از طرفی غذای سگ باید در این دوران انرژی کافی را برای فعالیت‌های سگ تأمین کند تا سگ از تحرک کافی در طول روز برخوردار باشد.
سگ مسن
زمانی که سن سگ افزایش پیدا می‌کند متابولیسم بدن آنها کاهش می‌یابد و همین مسئله باعث می‌شود سگ در این دوران کالری کمتری دریافت کند تا دچار اضافه وزن نشود. در دوران کهن‌سالی، سگ‌ها با توجه به وضعیت خود به غذاهای متفاوتی نیاز دارند. برخی از سگ‌ها در این دوره به فیبر بیشتر برای هضم بهتر نیاز دارند و برخی دیگر ممکن است دچار مشکلاتی همچون بیماری کلیوی یا آرتریت باشند و به پروتئین‌های مختلف و سایر مواد مغذی نیاز داشته باشند. میتوان از غذاهای تجاری مخصوصی که برای سگ‌ها در شرایط مختلف بدنی تولید شده در این دوران استفاده کرد.
چه موادغذایی برای سگ ضرر دارند؟
یکی از نکات مهم دیگر آشنایی با مواد غذایی مضر برای سگ است. بسیاری از مواد غذایی که انسان‌ها مصرف میکنند برای سگ‌ها مضر هستند و نباید در رژیم غذایی این حیوانات از آنها استفاده کرد. از جمله این مواد غذایی سمی میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- شکلات: با اینکه سگ‌ها به بوی شکلات علاقه دارند این ماده غذایی برای آنها سمی است.
- پیاز و سیر: پیاز و سیر باعث آسیب اکسیداتیو به گلبول‌های قرمز خون و پارگی آنها میشوند و کم‌خونی را در پی دارند.
- مرکبات: اسیدسیتریک موجود در میوه‌هایی مانند گریپ‌فروت، لیمو، لیموترش و پرتقال می‌تواند باعث اسهال، استفراغ و مشکلات دیگر شوند.
- شیر و مواد حاوی لاکتوز: برخی از سگ‌ها ممکن است عدم تحمل لاکتوز داشته باشند که باعث ناراحتی‌های معده مانند استفراغ یا اسهال در آنها می‌شود.
- خمیر مایه خام: با اینکه سگ‌ها مجاز هستند تکه‌های کوچک نان را بخورند؛ اما خمیر خام نباید در اختیار آنها قرار داد. این کار می‌تواند باعث افزایش گاز در دستگاه گوارش سگ شود که درد بسیاری را دارد و حتی ممکن است معده سگ را پاره کرده یا باعث اتساع معده و ولولوس شود.
- غذاهای چرب: غذاهای چرب علاوه برای اینکه باعث افزایش وزن میشوند، می‌توانند عامل بیماری‌هایی همچون پانکراتیت باشند.
- غذای شور: نمک یک جزء ضروری برای رژیم غذایی سگ است که به عملکرد ماهیچه‌ها و اعصاب کمک می‌کند؛ اما برخی از سگ‌های مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند مشکلات کلیوی، قلبی یا کبدی باید از میزان متعادلی نمک در رژیم غذایی خود استفاده کنند.
کلام پایانی
افرادی که از سگ‌ها مراقبت میکنند بسیار مهم است که با رژیم غذایی مناسب برای سگ آشنا باشند. رژیم غذایی سگ باید حاوی مواد مغذی متعادلی باشد تا به بهترین شکل به رشد سگ و حفظ سلامت این حیوان کمک کند. غذای سگ چه به شکل خانگی و چه به شکل تجاری باید حاوی این مواد مغذی باشد تا بتواند به بهترین شکل ممکن نیازهای غذایی سگ را برطرف کند. بسیار مهم است افراد از مواد غذایی مفید و مضر برای سگ اطلاعات کافی داشته باشند تا مشکلی سلامت سگ را تهدید نکند.
منابع:
