خرگوش‌ها از جمله حیواناتی هستند که امروزه توسط بسیاری از افراد به سرپرستی گرفته می‌شوند. برای تغذیه این حیوان باید با راهنمای غذای انواع نژاد خرگوش آشنا شد تا این حیوان بر اساس نژاد خود بتواند سالیان طولانی به سلامت زندگی کند. خرگوش با توجه به نژادش نیاز به یک تغذیه خاص دارد و برخلاف تصور عامه غذای این حیوان فقط هویج نیست. در این مقاله به شکل کامل به تغذیه انواع نژاد خرگوش خواهیم پرداخت تا بتوانید با اطلاعت کافی دست به خرید غذای خرگوش بزنید.
تغذیه خرگوش‌ها با توجه به سایز و نژاد آنها
خرگوش از زمانی که به دنیا می‌آید تا زمان بلوغ تغذیه خاصی دارد که باید حتماً این تغذیه در طول عمرش رعایت گردد. در ادامه با تغذیه خرگوش در سنین و در نژادهای مختلف آشنا می‌شوید.
تغذیه بچه خرگوش
بچه خرگوش به مدت 3 هفته فقط از شیر تغذیه می‌کنند. زمانی که خرگوش در طبیعت است مادر او نیاز خرگوش به شیر را برطرف می‌کند. اگر به مادر خرگوش دسترسی وجود نداشته باشد باید از شیر خشک بچه گربه برای تغذیه خرگوش استفاده کرد. از آنجایی که شیر خرگوش پرکالری‌ترین شیر در میان پستانداران است باید حتماً پروتئین بدن خرگوش بدون مادر را تأمین کرد. توصیه می‌شود شیر خشک گربه با خامه غلیظ بدون شکر مخلوط شود و با استفاده از قطره چکان یا سرنگ به خرگوش نوزاد داده شود.
از حدود 2 تا 3 هفتگی، بچه خرگوش در صورت وجود یونجه در اطراف خود شروع به جویدن آنها می‌کند و در 3-4 هفتگی بچه خرگوش می‌تواند از غذای مشابه مادرش استفاده کند در حالی که هنوز شیر در تغذیه او وجود دارد. حدود 6-8 هفتگی خرگوش از شیر گرفته می‌شود زیرا دستگاه گوارش آنها می‌تواند جامدات را به خوبی هضم کند.
پس از گرفته شدن از شیر، بچه خرگوش می‌تواند از یونجه یا پلت تغذیه خرگوش در این سن استفاده کند. در سه ماهگی می‌توان سبزی‌ها را نیز وارد رژیم غذایی بچه خرگوش کرد اما باید توجه داشت این کار به مرور انجام شود و در صورتی که بدن خرگوش در واکنش به یک نوع سبزی دچار مشکلات گوارشی شد حتماً آن سبزی از رژیم غذایی خرگوش حذف شود. رژیم غذایی خرگوش در این دوران علف و یونجه است و سبزی نباید نقش پررنگی در رژیم غذایی خرگوش داشته باشد.
تغذیه خرگوش از شش ماهگی تا یک سالگی
تغذیه خرگوش در این دوران یونجه و پلت‌های مخصوص خرگوش است. یونجه از نظر کالری و کلسیم بسیار غنی است و پلت فیبر بالایی دارد. در این مرحله برای جلوگیری از چاقی و مشکلات کلیوی باید فیبر غذایی خرگوش با استفاده از پلت‌ها افزایش یابد و با مصرف کمتر یونجه سطح کلسیم کاهش پیدا کند.
تغذیه خرگوش بالغ
زمانی که خرگوش به بلوغ می‌رسد باید دسترسی نامحدودی به یونجه یا علف، مقدار مشخصی غذای پلت شده و برخی سبزی‌ها داشته باشند. تغذیه خرگوش در دوران بلوغ به شرح زیر است:
سبزی‌ها
سبزی‌ها بخش جانبی تغذیه خرگوش هستند و می‌توان با استفاده از آنها به تغذیه خرگوش تنوع داد. سبزیجاتی که معمولاً برای تغذیه خرگوش‌ها مناسب هستند عبارت‌اند از یونجه، ریحان، چغندر، ساقه کلم بروکلی، بروکسل، هویج، کرفس، فلفل، کلم پیچ، نعناع، جعفری، تربچه، اسفناج، شاهی و علف گندم. از میان همه این سبزی‌ها یونجه اصلی‌ترین و مفیدترین غذای خرگوش به شمار می‌رود. این سبزی حاوی فیبر بالایی است و به دستگاه گوارش خرگوش کمک می‌کند تا به بهترین شکل کار کند. همچنین یونجه به سلامت دندان‌های خرگوش نیز کمک می‌کند.
نکته مهم در استفاده از سبزی‌ها این است که باید از سبزی‌های تازه و بدون آفت‌کش در تغذیه خرگوش استفاده شود تا سلامت خرگوش به هیچ عنوان تهدید نشود.
انواع علوفه
علف بیشترین حجم رژیم غذایی خرگوش را تشکیل می‌دهد و باید همیشه در دسترس خرگوش باشد. علف تازه همچنین نقش مهمی در کاهش رشد دندان‌های خرگوش دارد و به همین دلیل باید همواره در دسترس خرگوش قرار داد. در هنگام خرید علوفه باید توجه داشت که حتماً تازه و به رنگ سبز باشند و از سم و آفت‌کش در کشت آنها استفاده نشده باشد.
انواع پلت
پلت، غذای آماده خرگوش‌ها است که در پت شاپ‌ها عرضه می‌شود. ماده اصلی غذای پلت خرگوش یونجه است؛ اما به طور معمول این پلت‌ها با مواد مغذی دیگری ترکیب شده‌اند. در هنگام خرید پلت باید توجه داشت که این غذا حاوی فیبر بالا (بیشتر از %18)، پروتئین کم (کمتر از %14)، کلسیم (کمتر از %0.9) و چربی (کمتر از %2) باشد. پروتئین پلت نباید چندان بالا باشد؛ زیرا میزان بیش از حد آن می‌تواند باعث اضافه وزن و مشکلات دیگری در خرگوش‌ها شود. همچنین در پلت نباید از مواد افزودنی استفاده شده باشد؛ زیرا باعث مشکلات گوارشی در خرگوش می‌شود. پلت همچنین باید عاری از انواع دانه، آجیل و یا ذرت خشک باشد تا به خرگوش آسیب وارد نشود.
بسیار مهم است که پلت برای خرگوش‌های بالغ بر اساس میزان نیاز بدن این حیوان اندازه‌گیری شود و در اختیارش قرار گیرد؛ در غیر این صورت با خوردن پلت خرگوش در معرض افزایش وزن قرار می‌گیرد و از طرفی به دلیل اینکه پس از خوردن پلت سیر می‌شود تمایلی به خوردن یونجه نخواهد داشت. برای بچه خرگوش‌های در حال رشد تا ۶ ماهگی که نیاز به افزایش وزن دارند می‌توان به شکل نامحدودی از پلت به همراه یونجه و سبزی‌ها استفاده کرد.
غذاهای تشویق کننده
در تغذیه خرگوش می‌توان از غذاهای تشویقی نیز استفاده کرد. این غذاها در واقع به خوراکی‌هایی گفته می‌شود که بسیار لذیذ و خوشمزه هستند اما مصرف بیش از حد آنها برای خرگوش مضر است. یکی از این خوراکی‌های محبوب انواع میوه‌ها هستند. استفاده از میوه‌ها در تغذیه خرگوش توصیه نمی‌شود؛ زیرا به دلیل قند بالای خود می‌توانند باعث مشکلات گوارشی و دندانی برای خرگوش شوند. با این حال می‌توان گاهی میوه‌های طبیعی و ارگانیک و عاری از آفت‌کش را در اختیار خرگوش قرار داد. از جمله میوه‌هایی که خرگوش به آنها علاقه دارد موز، توت‌فرنگی، سیب‌درختی بدون هسته، تمشک و آناناس هستند. باید توجه داشت که میوه باید قبل از قرار گرفتن در اختیار خرگوش حتماً شسته شود.
آب
آب نیز باید در تغذیه خرگوش حتماً قرار گیرد. آب تازه باید همیشه در دسترس خرگوش باشد تا هر زمان که به آن نیاز داشت بتواند از آب به راحتی استفاده کند.
غذای خرگوش بر اساس انواع نژاد آن
ترکیب اصلی غذای خرگوش مواردی است که به آنها اشاره شد؛ اما با توجه به نژاد خرگوش ممکن است میزان این مواد غذایی کمی متفاوت باشد. از جمله نژادهای خرگوش و تغذیه آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
غذای خرگوش هلندی یا خرگوش کوتوله
نوزاد خرگوش هلندی تا ۴ هفتگی فقط شیر مصرف می‌کند و پس از آن می‌توان از غذاهای جامد در تغذیه این حیوان استفاده کرد. این خرگوش مانند دیگر خرگوش‌ها به یونجه به شکل شبانه‌روزی احتیاج دارد. به دلیل استعداد بالای چاقی این نژاد باید مراقب رژیم غذایی روزانه او بود. سیستم گوارش خرگوش هلندی از نوع غیرفعال است؛ به این معنا که این خرگوش یک وعده غذا در طول روز می‌خورد.
غذای خرگوش لوپ
غذای این خرگوش نیز باید از فیبر بالایی تشکیل شده باشد که این فیبر توسط یونجه و علوفه تأمین می‌شود. در تغذیه خرگوش لوپ جوان می‌توان از پلت نیز استفاده کرد؛ اما در مورد خرگوش‌های لوپ پا به سن گذاشته شده استفاده از ۳۰ گرم پلت در طول روز مجاز است.
غذای خرگوش جرسی
غذای این خرگوش مانند دیگر نژادهای خرگوش است و باید یونجه به شکل ۲۴ ساعته در اختیار این خرگوش قرار گیرد. خرگوش جرسی می‌تواند از پلت نیز تغذیه شود و باید در طول روز یک‌هشتم تا یک‌چهارم فنجان پلت بخورد.
غذای خرگوش صحرایی
این خرگوش‌ها در طبیعت سخت‌ترین و سفت‌ترین گیاهان و ریشه‌ها را می‌خورند. در خانه می‌توان به آنها یونجه داد و در کنار آن از پلت و سبزی‌ها نیز استفاده کرد.
غذاهای مضر برای خرگوش
خرگوش‌ها دستگاه گوارش حساسی دارند و برخی غذاها می‌توانند برای آنها بسیار مضر باشند. در ادامه با غذاهای مضر برای خرگوش آشنا می‌شوید:
- شکلات: حاوی «تئوبرومین» است که برای خرگوش‌ها بسیار سمی است.
- کافئین: هر گونه ماده حاوی کافئین مانند قهوه، چای و نوشابه‌های گازدار نباید در تغذیه خرگوش استفاده شود.
- پیاز و سیر: این مواد می‌توانند باعث مشکلات گوارشی و مسمومیت شوند.
- سیب‌زمینی: سیب‌زمینی و به خصوص سیب‌زمینی خام می‌توانند باعث مشکلات گوارشی در خرگوش شوند.
- برگ‌های گوجه‌فرنگی و سیب‌زمینی: حاوی آلکالوئیدهای سمی هستند.
- برخی میوه‌ها و دانه‌ها: دانه‌های سیب، هسته‌های زردآلو، آلو، گیلاس و شلیل حاوی سیانید هستند.
- شیر و محصولات لبنی: خرگوش‌ها قادر به هضم لاکتوز نیستند و این ماده می‌تواند باعث مشکلات گوارشی شدید در آنها شود.
- حبوبات خام: هضم حبوباتی مانند لوبیا و عدس برای خرگوش‌ها دشوار است.
- آجیل و دانه‌های روغنی: این خوراکی‌ها به دلیل میزان بالای چربی نباید در تغذیه خرگوش قرار بگیرند.
- بروکلی و گل‌کلم: می‌توانند باعث تولید گاز در دستگاه گوارش شوند.
همچنین باید از دادن هر گونه غذای انسانی، غذاهای فراوری‌شده، غذاهای حاوی قند زیاد و نمک به خرگوش‌ها خودداری کرد.
نکات مهم برای تغذیه خرگوش‌ها
از جمله نکات مهمی که باید در تغذیه خرگوش به آن توجه داشت موارد زیر هستند:
خرگوش باید از یک تغذیه منظم برخوردار باشد تا دستگاه گوارش این حیوان بتواند به بهترین شکل عمل کند. غذای خرگوش باید در طول روز به شکل منظم و در وعده‌های کوچک به این حیوان داده شود.
- وزن و سلامت خرگوش باید حتماً به شکل منظم چک شود تا سرپرست خرگوش اطمینان پیدا کند که این حیوان از وزن و سلامت مطلوبی برخوردار است.
- در هنگام خرید پلت‌های آماده باید حتماً به کیفیت محصول توجه شود تا خرگوش با مصرف یک پلت بی‌کیفیت دچار مشکلات جسمی نشود.
- در هنگام مصرف میوه، سبزی‌ها و علوفه باید توجه کرد این خوراکی‌ها عاری از هرگونه مواد سمی، آفت کش و آلودگی باشند.
بهترین برند غذای خرگوش
امروزه در بازار برندهای مختلفی به تولید غذای آماده خرگوش می‌پردازند. آشنایی با بهترین برند غذای خرگوش کمک می‌کند تا افراد بتوانند این محصولات را با کیفیت بالایی خریداری کنند. برندهای مطرح بازار از مواد اولیه بسیار باکیفیت در تولید محصول خود استفاده می‌کنند و همین مسئله باعث می‌شود افراد با اطمینان خاطر محصول آنها را خریداری کنند. از جمله برندهای مطرح بازار می‌توان به برند ورسله لاگا، تاپ فید، هپی بانی و دودوتی اشاره کرد که محصولات خود را با کیفیت بالایی روانه بازار کرده‌اند و افراد می‌توانند با اطمینان خاطر دست به خرید محصولات آنها بزنند.
کلام پایانی
آشنایی با راهنمای غذای انواع نژاد خرگوش کمک می‌کند تا افراد بتوانند مواد غذایی خاصی را در اختیار خرگوش خود قرار دهند که جوابگوی نیازهای تغذیه‌ای او است. خرگوش بر اساس نژاد و دوره‌های مختلف زندگی به مواد غذایی خاصی نیاز دارد که به آنها اشاره کردیم. با توجه به راهنمای غذای انواع نژاد خرگوش این حیوان می‌تواند به بهترین شکل زندگی کند و عمری مفید و طولانی داشته باشد.
