سرمازدگی در لغت به معنای یخ زدن پوست و بافت است. این تخریب بافت در اثر انجماد است و با گزگز، تاول و حتی قانقاریا مشخص میشود. سرمازدگی در انسان معمولاً روی بینی، گوش‌ها، انگشتان دست یا انگشتان پا رخ میدهد، اما میتواند در هر قسمتی از بدن که در معرض دمای انجماد باشد، اتفاق بیفتد. درست مانند ما انسان‌ها، گربهها نیز مستعد سرمازدگی هستند. درک علائم اولیه و اقدامات درمانی برای گربه ضروری است. در این مقاله به طور کامل در مورد سرمازدگی گربه و چگونگی مراقبت از آن در فصل زمستان، صحبت خواهیم کرد.
سرمازدگی گربه چیست؟
سرمازدگی یک وضعیت پزشکی است که منجر به آسیب یا مرگ احتمالی پوست و بافتهای زیرین در اثر یخ زدگی میشود. قرار گرفتن طولانی مدت در سرمای شدید باعث یخ زدن بافتها میشود که در نتیجه سلول‌های اطراف را پاره میکند. وقتی که گربه در معرض دمای پایین قرار میگیرد، بدن خون را از اندامهای انتهایی مثل انگشتان، دم، پوزه و ... منحرف میکند تا دمای مرکزی بدن و اندامهای حیاتی بسیار مهم مانند قلب، کبد، ریه‌ها و غیره را حفظ کند. این کار باعث میشود که گربه در برابر سرمازدگی آسیب پذیرتر شود، زیرا خون در گردش، گرما را برای بافتها فراهم میکند. گوش‌ها، نوک دم و پاها بیشتر تحت تاثیر قرار میگیرند. رطوبت همراه با باد شدید میتواند احتمال سرمازدگی گربه را افزایش دهد.
سرمازدگی گربه بر اساس شدت طبقه بندی میشود که شامل موارد زیر خواهد بود:
- یخ زدگی درجه یک: روی اپیدرم تأثیر میگذارد.
- یخ زدگی درجه دو: روی اپیدرم و درم تأثیر میگذارد.
- یخ زدگی درجه سوم: روی اپیدرم، درم و بافتهای زیرین تأثیر میگذارد.
همچنین میتواند همراه با سرمازدگی، هیپوترمی رخ دهد. این عارضه باعث میشود دمای بدن به طور غیر طبیعی پایین برود و حیوان دچار مرگ شود.
علائم هیپوترمی عبارتند از:
- لرزیدن
- بی‌حوصلگی
- بی‌حالی
- خواب آلودگی
- کاهش دمای مقعدی
- تنفس آهسته و کم عمق
- ضربان قلب آهسته
- افتادن روی زمین
- کما
- مرگ
توجه: گربه‌های مسن، بچه گربهها و گربه‌هایی که شرایط پزشکی خاصی دارند، بیشتر در معرض خطر سرمازدگی و هیپوترمی هستند بنابراین مراقبت از سلامتی گربه مسن و بچه گربه اهمیت بیشتری دارد.
علائم بالینی سرمازدگی گربه
علائم بالینی مرتبط با سرمازدگی عبارتند از:
- تغییر رنگ ناحیه آسیب دیده پوست (سفید، خاکستری، آبی یا کبود شدن ناحیه آسیب دیده).
- سردی در ناحیه هنگام لمس
- درد هنگام لمس قسمتهای آسیب دیده
- تورم ناحیه‌های آسیب دیده
- تاول یا زخمهای پوستی
- نواحی پوستی سیاه شده یا مرده
علائم بالینی سرمازدگی ممکن است چندین روز طول بکشد تا بروز کند، به خصوص اگر ناحیه آسیب دیده کوچک باشد یا در نواحی باشد که وزنی روی آن قرار نمیگیرد. با ذوب شدن بافتهای سرمازده، ممکن است به دلیل التهاب، قرمز و بسیار دردناک شوند. علائم بالینی سرمازدگی ممکن است چند روز طول بکشد تا ظاهر شود، به خصوص اگر ناحیه آسیب دیده کوچک باشد یا در نواحی غیر تحمل کننده وزن، مانند نوک دم یا گوش‌ها باشد.
مناطقی که به شدت سرمازدگی دارند نکروز میشوند یا میمیرند. همانطور که بافت شروع به مردن میکند، به رنگ آبی تیره تا سیاه تغییر میکند. سپس در طی یک دوره چند روزه تا چند هفته‌ای فرو میریزد یا می‌افتد. در این مدت، به دلیل عفونت باکتریایی ثانویه، ممکن است چرک ایجاد شود یا بافت بوی بدی پیدا کند. گربه‌های مبتلا به بیماری قلبی، دیابت یا سایر بیماری‌هایی که باعث کاهش جریان خون در اندام‌ها میشوند، بیشتر در معرض خطر سرمازدگی هستند. نوک گوش گربهها به ویژه در برابر سرمازدگی آسیب پذیر است و ممکن است خیلی سریع به این بافتها آسیب وارد شود.
تشخیص سرمازدگی گربه
تشخیص معمولاً بر اساس تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی است. اگر گربه برای مدت طولانی در معرض سرمای شدید قرار داشت، ممکن است آزمایش خون و ادرار برای بررسی آسیب به اندامهای داخلی نیاز باشد.
درمان سرمازدگی گربه
اگر به سرمازدگی گربه خود مشکوک هستید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. پیشنهادات کمکهای اولیه موقتی را انجام دهید. گربه خود را تا حد امکان سریع و ایمن به یک منطقه گرم و خشک منتقل کنید. اگر گربه شما از هیپوترمی یا دمای پایین بدن رنج می‌برد، ابتدا هیپوترمی را درمان کنید. این کار را به آرامی انجام دهید و بدن حیوان را در حوله‌‌ها یا پتوهای گرم و خشک بپیچید و بطری‌‌های آب گرم پیچیده شده در حوله را در نزدیکی بدنش قرار دهید.
ناحیه آسیب دیده را مالش یا ماساژ ندهید. اگر در خارج از منزل هستید، اگر نمیتوانید آن را گرم تهیه کنید، از گرم کردن منطقه یخ زده خودداری کنید. قرار گرفتن در معرض سرمای اضافی یا انجماد مجدد باعث آسیب شدیدتر به بافتها میشود. شما میتوانید با دقت ناحیه آسیب دیده را با آب گرم (نه داغ) گرم کنید. دمای توصیه شده آب 40 تا 42 درجه سانتیگراد است. در این دما، باید بتوانید دست خود را به راحتی در آب گرم قرار دهید. اگر آب خیلی داغ باشد، ممکن است آسیب بیشتری وارد کنید. شما میتوانید از کمپرس آب گرم استفاده کنید یا ناحیه آسیب دیده را در یک کاسه آب گرم خیس کنید. از حرارت مستقیم خشک مانند پد گرم کن یا سشوار استفاده نکنید.
بعد از اینکه محل را گرم کردید، حیوان را با احتیاط، کاملاً خشک کنید. گربه خود را با حوله مالش ندهید. هنگام مراجعه به دامپزشک خود برای درمان بیشتر، گربه خود را با پیچاندن او در یک حوله یا پتوی خشک گرم نگه دارید. هیچ داروی ضد دردی به حیوان ندهید، مگر اینکه به طور خاص توسط دامپزشک شما تجویز شده باشد. بسیاری از مسکن‌‌های انسان از جمله استامینوفن و آسپرین برای گربهها بسیار سمی هستند.
دامپزشک چگونه سرمازدگی را درمان میکند؟
دامپزشک گربه شما را معاینه میکند و هرگونه بیماری دیگر، به ویژه شوک سیستمیک یا هیپوترمی را درمان میکند. از آنجایی که ذوب بافتها بسیار دردناک هستند، احتمالاً به گربه شما داروی ضد درد داده میشود. در صورت مشکوک شدن به نکروز بافتی یا مرگ، از آنتی بیوتیکها برای جلوگیری از عفونت باکتریایی ثانویه پوست استفاده میشود. در موارد شدید، برخی از گربهها به قطع عضو آسیب دیده بدن نیاز دارند.
پیش آگهی سرمازدگی چیست؟
پیش آگهی سرمازدگی به میزان جراحات گربه شما بستگی دارد. موارد خفیف سرمازدگی معمولاً با آسیب دائمی کمی برطرف میشوند، در حالی که سرمازدگی شدیدتر ممکن است منجر به تغییر شکل دائمی یا تغییر بافتهای آسیب دیده شود. در موارد شدید، قطع عضو یا برداشتن بافتهای نکروزه (مرده) با جراحی لازم است. دامپزشک شما در مورد طرح تشخیصی و درمانی مناسب برای گربه شما صحبت خواهد کرد.
9 راه ایمن برای محافظت از گربه در فصل زمستان
فصل زمستان قطعا برای ما مردم جذابیت خود را دارد، اما گربهها برای گرم و ایمن ماندن باید بر موانع متعددی غلبه کنند. ما نکات و ترفندهایی را برای شما جمع آوری کرده‌ایم تا مطمئن شوید که گربه شما و گربه‌های همسایه شما نیز از شگفت انگیزترین زمان سال لذت ببرند.
1- محلول‌های یخ زدا و ضد یخ را دور نگه دارید
آیا از محلول یخ زدایی برای پاکسازی شیشه‌های ماشین خود از یخ استفاده میکنید؟ توجه داشته باشید که این محصولات برای گربهها بسیار سمی هستند و میتوانند کشنده باشند! حتی زمانی که گربه شما مقدار کمی ضد یخ را لیسیده است، به سرعت به دامپزشک مراجعه کنید. بسیاری از یخ زداها، شوینده‌های ماشین و برخی از انواع ضد یخ که وارد رادیاتور ماشین شما میشوند دارای اتیلن گلیکول هستند. اتیلن گلیکول ماده خطرناکی است، اما به دلایلی برای گربهها بسیار جذاب است.
2- بچه گربه خود را همراهی کنید
آیا اولین بار است که گربه شما برف می‌بیند؟ گربه کوچک شما ممکن است از برف و احساس سردی زیر پنجه‌هایش ترسیده باشد. به بچه گربه‌تان اجازه دهید ابتدا برف را در یک فضای بسته کشف کند، تا آن را درک کند. شما میتوانید این کار را با پر کردن یک ظرف پلاستیکی بزرگ با برف و آوردن آن به داخل خانه انجام دهید. سپس کم کم با گربه همراه شوید به بیرون بروید. فقط یادتان باشد که باید سریع بازگردید تا حیوان مریض نشود.
3- از یخ زدن درب ورود و خروج گربه جلوگیری کنید
اگر گربه شما مدام بیرون میرود و دوباره به داخل باز میگردد، به یاد داشته باشید که هر از چند گاهی درب ورود و خروج گربه را چک کنید. بارش برف سنگین میتواند آن را مسدود کند یا هوای سرد میتواند باعث یخ زدن آن شود. اگر هوا اینقدر سرد میشود، احتمالاً باید برای ایمنی گربه خود را در داخل خانه نگه دارید. بستن شدن درب باعث میشود تا گربه بیرون بماند و دچار سرمازدگی شود.
4- پنجه‌های گربه خود را پاک کنید
هنگامی که گربه شما پس از لذت بردن از فضای باز به داخل خانه بازگشت، پنجه‌هایش را پاک کنید. پنجه‌های سرد میتوانند منجر به یخ زدگی شوند، در حالی که سنگ ریزه جاده و نمک میتواند به پدهای پنجه گربه شما آسیب برسانند. با این حال، بزرگترین خطر در ضد یخ نهفته است که وقتی بلعیده شود میتواند کشنده باشد.
5- آب تمیز تهیه کنید
منبع آب در فضای باز ممکن است در هوای سرد یخ بزند. مطمئن شوید که برای گربه خود آب تازه و مایع، ترجیحاً در داخل خانه فراهم کرده‌اید. هرگز برای جلوگیری از یخ زدن به آب آشامیدنی نمک اضافه نکنید. زیرا کریستال‌های نمک برای کلیه‌های گربه شما بسیار مضر هستند.
6- زیر کاپوت خودرو را چک کنید
گربهها در زمستان به دنبال یک مکان گرم برای پنهان شدن هستند. فضای خالی زیر کاپوت خودروی شما، نزدیک به موتور گرم خودرو برای آنها عالی به نظر میرسد. همیشه قبل از حرکت با ماشین، وجود گربهها را بررسی کنید. اگر عجله دارید، حداقل چند بار به زیر کاپوت ضربه بزنید تا به گربهها هشدار دهید که بیرون بیاید.
7- گربه خود را به میکروچیپ مجهز کنید
مطمئن شوید که گربه شما میتواند در صورت گم شدن به سرعت پیدا شود. گربه خود را به ریزتراشه (میکروچیپ) مجهز کنید و یک قلاده با آدرس خانه و شماره تماس برای گربه در نظر بگیرید تا در صورتی که گربه توسط دیگران پیدا شد، با شما تماس گرفته شود. میکروچیپ به عنوان یک ابزار هویتی عمل میکند و به شما کمک خواهد کرد تا ثابت کنید شما سرپرست گربه هستید.
8- در صورت امکان گربه خود را در داخل خانه نگه دارید
در زمستان، فقط دمای سرد و بارش برف نیست که خطر ایجاد میکند، بلکه کاهش میزان نور روز نیز خطرآفرین است. گربه شما در تاریکی بیشتر مستعد گم شدن است. از بیرون رفتن گربه خود در فضای باز جلوگیری کنید و در عوض با اسباب بازی‌های تعاملی از گربه خود در داخل خانه میزبانی کنید. اسباب باز‌ی‌ها گربه شما را شاد و فعال نگه میدارند، حتی زمانی که شما در خانه نیستید.
9 - به گربه خود یک رژیم غذایی مغذی بدهید
ارائه رژیم غذایی مغذی مناسب به گربه‌تان برای ضخیم و سالم نگه داشتن خز آنها حیاتی است. با این حال، این بدان معنا نیست که گربه شما باید برای زمستان چاق شود. اگر در منطقه‌ای زندگی میکنید که مستعد طوفان برف است، فراموش نکنید که قبل از شروع زمستان، غذای گربه را تهیه کنید.
کلام آخر
مراقبت موثر از گربه واقعاً حکم میکند که در طول زمستان گربه خود را بیشتر در داخل خانه نگه دارید تا در فضای باز! حتی گربه‌های بیرون از خانه معمولاً در آب و هوای سرد زمستانی آسیب پذیر هستند. اگر گربه شما همچنان اصرار دارد که به بیرون برود، مطمئن شوید که ورود حیوان به خانه به راحتی انجام میشود. برای جلوگیری از هیپوترمی و سرمازدگی گربه، وسایل گرم کننده مناسب را تهیه کنید. درنهایت اگر مشکل حاد بود به نزد دامپزشک بروید.
منابع :
