اسهال در سگ یکی از عارضه‌هایی است که می‌تواند برای این حیوان بسیار آزاردهنده باشد. بیماری اسهال در سگ یک مشکل غیرطبیعی است که برای تشخیص آن باید هرچه سریع‌تر به دامپزشک مراجعه کرد. علت اسهال در سگ می‌تواند موارد متعددی همچون حساسیت به یک غذا تا یک بیماری جدی باشد و به همین دلیل باید هرچه سریع‌تر برای درمان آن اقدام کرد. در ادامه به اسهال سگ، علت، علائم و درمان به شکل کامل خواهیم پرداخت.
اسهال در سگ و انواع آن
زمانی که مدفوع سگ قوام و ظاهر طبیعی خود را از دست بدهد و خمیری و شل، یا کاملاً آبکی و یا همراه با مخاط و خون شود به این وضعیت اسهال سگ گفته میشود. اسهال در سگ به دو شکل زیر دیده میشود:
- اسهال مربوط به روده کوچک: در این وضعیت مدفوع سگ حجم زیادی دارد و به شکل آبکی و شل است. این نوع اسهال می‌تواند باعث کم‌آبی بدن و عدم تعادل الکترولیت‌ها در سگ شود.
- اسهال مربوط به روده بزرگ: در این وضعیت علائمی همچون ناراحتی در سگ‌ها دیده میشود. سگ برای عمل دفع زور زیادی می‌زند؛ اما فقط کمی مدفوع نرم، مخاطی و گاهی به خون آغشته از بدن او خارج میشود.
علت اسهال سگ
علت اسهال سگ می‌تواند موارد مختلفی باشد. از مهمترین علت‌های بیماری اسهال در سگ‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
حساسیت غذایی
برخی مواقع حساسیت بدن سگ به برخی غذاها می‌تواند باعث بروز اسهال شود. بسیاری از سگ‌ها به لبنیات یا گلوتن حساسیت دارند. اگر احساس می‌کنید سگ شما بر اثر خوردن یک ماده غذایی خاص دچار اسهال شده باید آن ماده را از رژیم غذایی او حذف کرد تا به این ترتیب بیماری اسهال در سگ برطرف شود.
عفونت‌های باکتریایی
بسیاری مواقع اسهال در سگ منشأ باکتریایی دارد. از جمله باکتری‌هایی که علت اسهال در سگ هستند می‌توان به «سالمونلا»، «اشرشیا کولی»، «کلستریدیا» و «کمپیلوباکتر» اشاره کرد. سگ‌های جوان یا سگ‌هایی که ضعف سیستم ایمنی دارند بیشتر در معرض عفونت باکتریایی و اسهال هستند.
انگل‌های سگ
بسیاری مواقع عفونت انگلی نیز می‌تواند باعث ایجاد بیماری گوارشی و بیماری اسهال در سگ شود. از جمله انگل‌هایی که علت اسهال هستند می‌توان به «ژیاردیا»، «کرم قلاب‌دار»، «کرم گرد» و «کرم پهن» اشاره کرد. از شایع‌ترین انگل‌ها که از طریق آب یا مواد دیگر آلوده به مدفوع به راحتی به سگ منتقل میشود ژیاردیا است. این انگل می‌تواند سگ‌ها را در هر سنی آلوده کند و حتی قابل انتقال به انسان نیز هست. در صورت عدم درمان این انگل می‌تواند باعث مرگ حیوان شود. عفونت انگلی منتقل شده از طریق کرم‌های قلاب‌دار، کرم‌های گرد و کرم‌های پهن نیز از طریق بلع ایجاد میشود.
سگی که از طریق عفونت انگلی دچار اسهال شده علائمی همچون، استفراغ، کم‌اشتهایی، و کاهش وزن را تجربه می‌کند.
بیماری التهابی روده (IBD)
بیماری التهابی روده به دلیل وجود سلول‌های التهابی در روده ایجاد میشود که تغییراتی را در پوشش دستگاه گوارش به وجود می‌آورند. این تغییرات باعث اختلال در عبور و جذب طبیعی مواد غذایی میشود. علت این بیماری در سگ‌ها چندان مشخص نیست؛ اما عواملی همچون ژنتیک، آلرژی‌های غذایی، باکتری‌ها، انگل‌ها و یا سیستم ایمنی غیرطبیعی ممکن است در ابتلا به آن نقش داشته باشند.
تومورهای اپیتلیال دستگاه گوارش
از دیگر علت‌های اسهال در سگ «تومورهای اپیتلیال دستگاه گوارش» هستند که از آن جمله می‌توان به آدنوم‌های خوش‌خیم و تومورهای بدخیم اپیتلیال (آدنوکارسینوم) و پولیپ‌های غیرسرطانی اشاره کرد. در صورتی که سگ به اسهال مداوم مبتلا است باید حتماً به دامپزشک مراجعه کرد تا احتمال وجود این تومورها بررسی شود.
پانکراتیت
زمانی که لوزالمعده سگ دچار التهاب شود «پانکراتیت» رخ می‌دهد. یکی از وظایف لوزالمعده تولید آنزیم‌های گوارشی است. زمانی که پانکراس ملتهب میشود آنزیم‌های گوارشی که به طور معمول تا زمانی که به روده کوچک می‌رسند غیرفعال هستند، در پانکراس فعال می‌شوند و باعث ایجاد درد و تورم و در نهایت اسهال می‌شوند.
دیگر علل اسهال در سگ
از دیگر مواردی که می‌توانند باعث اسهال در سگ شوند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فعالیت بیش از حد
- استرس و اضطراب
- مصرف مواد سمی یا گیاهان سمی
- گرمازدگی
- مصرف مواد غذایی فاسد
- مصرف آنتی‌بیوتیک یا سایر داروها
- سرطان روده
علائم اسهال در سگ
علائم بیماری اسهال در سگ‌ها به شکل واضحی قابل مشاهده است. سگ دچار اسهال دارای مدفوع شل است و در کنار آن ممکن است علائمی همانند استفراغ، از دست دادن اشتها، کاهش وزن، درد شکم و بی‌حالی در او دیده شود. همچنین باید به رنگ مدفوع نیز بسیار دقت کرد. تغییر رنگ مدفوع به رنگ‌های زیر می‌تواند نشان‌دهنده یک بیماری خاص باشد:
- مدفوع زرد: نشان‌دهنده مشکلات کبد، صفرا یا پانکراس
- مدفوع سفید: نشان‌دهنده وجود کرم در بدن حیوان
- مدفوع سیاه: نشان‌دهنده خونریزی در معده یا روده کوچک
- مدفوع قرمز یا خونی: نشان‌دهنده خونریزی کم در دستگاه گوارش
- مدفوع سبز: نشان‌دهنده تغذیه سگ از علف‌ها یا وجود انگل در بدن حیوان
مراقبت از سگ‌های مبتلا به اسهال
زمانی که سگ به اسهال مبتلا میشود سرپرست او باید با دامپزشک در ارتباط باشد تا راهنمایی‌های لازم را در رابطه با اسهال حاد یا مزمن از او دریافت کند. اگر سگ فقط دچار اسهال است جهت مراقبت از او می‌توان اقدامات زیر را انجام داد:
- حتماً به سگ آب تمیز به مقدار لازم بدهید تا از کم آبی بدن او جلوگیری شود. میتوانید آب مرغ رقیق شده یا آب گوشت نیز به او بدهید.
- برای کمک به قطع اسهال حتماً وعده‌های غذایی کوچک در اختیار سگ بگذارید و این رژیم را ادامه دهید تا اسهال سگ قطع شود.
- در صورت ادامه یافتن اسهال بیش از 24 ساعت حتماً سگ را به دامپزشکی برسانید.
اگر سگ یک یا دو بار در روز بیرون روی دارد میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- مواد غذایی روتین مورد استفاده سگ را به مدت 12 ساعت از دسترس او خارج کنید.
- در طول روز به سگ به اندازه کافی آب بدهید تا دچار کم آبی نشود.
- اگر سگ تا ۶ ساعت بیرون‌روی نداشت میتوانید یک وعده غذای کوچک شامل مرغ آب پز و برنج سفید به او بدهید.
- پس از آن دو ساعت صبر کنید و اگر سگ دوباره بیرون روی نداشت یک وعده غذایی کوچک دیگر مانند مرغ آب پز و برنج به حیوان بدهید.
- زمان بین وعده‌های غذایی سگ را طولانی نگه دارید تا وضعیت سگ به حالت عادی بازگردد.
- در صورت لزوم و با مشورت دامپزشک پودر پروبیوتیک روزانه به سگ بدهید.
- در صورتی که اسهال سگ 24 ساعت بیشتر طول کشید حتماً سگ را نزد دامپزشک ببرید.
درمان تخصصی اسهال سگ
زمانی که درمان خانگی نمی‌تواند به درمان بیماری اسهال در سگ کمک کند باید حتماً به سراغ درمان‌های تخصصی توسط دامپزشک رفت. سرپرست سگ پس از مراجعه باید اطلاعات دقیقی در مورد علائم، سابقه سلامتی و هرگونه درمان خانگی به دامپزشک بدهد. در اولین اقدام درمانی دامپزشک سعی می‌کند مایع درمانی را برای سگ در نظر بگیرد تا از کم‌آبی بدن او جلوگیری شود. در مراحل بعدی با توجه به تشخیص دامپزشک از داروهای مختلف برای درمان قارچ یا عفونت و برای بیماری‌های نظیر پانکراتیت و بیماری التهاب روده از مدیریت علائم استفاده میشود.
پیشگیری از اسهال در سگ
با توجه به علت بیماری اسهال در سگ، روش‌های مختلفی برای پیشگیری از اسهال در سگ‌ها وجود دارد. از جمله روش‌های پیشگیری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم تغییر رژیم غذایی سگ به شکل ناگهانی
- جلوگیری از تغذیه سگ با استخوان‌های خام
- جلوگیری از تماس سگ با زباله‌های خارج از خانه یا اشیا بلعیدنی
- اقدام به موقع برای واکسیناسیون و انگل تراپی سگ
کلام پایانی
بیماری اسهال در سگ یکی از بیماری‌های رایج در این حیوانات خانگی است و می‌تواند برای آنها بسیار آزاردهنده باشد. اسهال در سگ اگر با علائم دیگری همراه نباشد می‌تواند با روش‌هایی که به آنها اشاره شد در خانه درمان شود. در صورتی که بیماری اسهال در سگ بیشتر از 24 ساعت ادامه یافت باید هرچه سریع‌تر سگ را به دامپزشکی رساند تا اقدامات درمانی مناسب در مورد او انجام شود. علت اسهال سگ می‌تواند از یک رژیم غذایی یا ابتلا به عفونت‌ها و ویروس‌ها متفاوت باشد و به همین دلیل باید برای درمان آن حتماً اقدام کرد تا اقدامات لازم برای درمان صورت گیرد.
منابع:
